چکیده:
در بهداشت سازمانی ،بررسی عوامل استرس زای شغلی، درمشاغل مختلف با نتایج متفاوتی همراه بوده است .هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل استرس زای شغلی در بین مربیان تربیت بدنی وورزش دانشگاه های دولتی کشور است. انتخاب مربیان به صورت تصادفی از میان 14 رشته ی ورزشی انجام گرفته است. از بین 346 مربی رسمی دانشگاه ، تعداد193 نفربه عنوان نمونه ی آماری تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق، فرم کوتاهی از پرسشنامه ی عوامل استرس زای شغلی است که با 17 سوال هفت ارزشی لیکرتی عوامل استرس زای فردی را اندازه گیری می کند .پایایی این ابزار در یک مطالعه ی راهنما برروی 25 مربی ورزش آموزشگاه های استان گیلان وبا استفاده از ضریب همبستگی آلفا کرونباخ ،93%محاسبه گردیده است. در تجزیه وتحلیل یافته های تحقیق ،از آزمون t مستقل، ضریب همبستگی پیرسون وANOVA استفاده شده است.تجزیه وتحلیل اطلاعات نشان دادکه مربیان تربیت بدنی بیشتر از حدمتوسط با عوامل استرس زا روبرو هستند وعوامل استرس زای حساسیت کار ،حجم کار وفشار زمان ‹کمبود زمان›، به ترتیب شایع ترین عوامل استرس زا در بین مربیان بودند. بررسی کامل عوامل استرس زای شغلی به کنترل عوامل شخصیتی تیپ الف یا ب، مرکز کنترل وسایر رویدادهای زندگی بستگی دارد.
خلاصه ماشینی:
"کلی وگیل8(1993)در تحقیق کاملی بر اساس یک مدل شناختی-عاطفی،ویژگیهای فردی،موضوعات و مشکلات مربیگری را در زمینهء (1)- Job stressor Factors (2)- Quantitative Overload (3)- Rote Conflictambiguty (4)- Qualitative Overload (5)- Time Pressure (6)- Job Technology (7)- FeiginBen sire (8)- KelleyGill استرس شغلی بررسی کردند و نشان دادند که در این حرفه منابع بالقوهء استرسزا بسیار زیاد است(25)و مربیان تربیت بدنی و ورزش دانشگاههای دولتی کشور نیز به دلیل ایفای نقشهای آموزشی(تدریس)، پژوهشی و مربیگری احتمالا در معرض این عوامل استرسزا قرار دارند.
حسن اسدی در رسالهء دورهء دکتری مدیریت تربیت بدنی و ورزش نشان داد که در بین مدیران سازمان تربیت بدنی و سازمان برنامه و بودجهء سابق(سازمان مدیریت و برنامهریزی فعلی)،حساسیت و عوامل کیفیت کار،کمیت و حجم کار،تکنولوژی شغل و فشار زمان چهار منبع مهم و مشترک استرسزا بودهاند:اگرچه سایر عوامل استرسزای شغلی(مانند تضاد و ابهام نقش،پیشرفت شغلی و تکنولوژی شغلی)در این دو گروه دارای اولویت متفاوتی بود،ولی میزان استرس مدیران تربیت بدنی در همهء عوامل بیشتر بود.
وضعیت نمرات عوامل مختلف استرسزای شغلی در بین مربیان،نشان میدهد که قدرت استرسزایی ابهام نقش،تضاد نقش،پذیرش مسئولیت دیگران،تکنولوژی شغل و پیشرفت شغلی،به ترتیب از کم به زیاد است،در صورتیکه عامل کیفیت و حساسیت کار،کمیت و حجم کار و فشار زمان بیشترین استرس را به مربیان تربیت بدنی وارد میکند.
آیا مربیان دارای حرفهء دوم از توان کاری بسیار بالایی برخوردارند؟یا کمبود وقت و زمان(فشار زمان)از عوامل دیگری(بجز حرفه دوم) ناشی میشود؟ بررسی عوامل استرسزای شغلی به ویژه در عامل پذیرش مسئولیت دیگران،نشان میدهد که مربیان دارای مدرک کارشناسی ارشد کمتر از مربیان دارای مدارک پایینتر تحت استرس هستند;شاید این مربیان مسئولیتهای شغلی کمتری را از سایر مربیان در برنامههای تربیت بدنی و ورزشی میپذیرند یا امور مختلف کمتر به آنها واگذار میشود."