چکیده:
آگاهی از ریشه نوسان های قیمت محصولات کشاورزی به تولیدکنندگان در دستیابی به سطح درآمد مطمئن و پایدار کمک می کند. در این مطالعه تلاش شده است تا عوامل موثر بر ایجاد نوسان های قیمت ذرت دانه ای با به کارگیری الگوهای اقتصادسنجی و با بهره گیری از آمار و اطلاعات سالانه مربوط به دوره زمانی 1371 -88 شناسایی شود. نتایج نشان داد که نوسان ها در واردات ذرت، در قیمت های جهانی ذرت، در قیمت گوشت مرغ و در نرخ ارز اثر معنی داری بر ریسک قیمت ذرت در بازار داخلی دارند. نوسان های نرخ ارز به صورت غیرهم جهت و نوسان ها در کمیت سایر عوامل به صورت هم جهت با نوسان های قیمت ذرت است. بزرگ ترین و کوچک ترین اثر به ترتیب مربوط به نوسان های قیمت های جهانی و نوسان های مقدار واردات است. برهمین اساس، یک ریال افزایش (کاهش) قیمت جهانی ذرت نسبت به میانگین بلندمدت آن، منجر به افزایش (کاهش) 81/0 ریال قیمت ذرت در بازار داخلی می شود. علاوه بر این، نتایج حاکی از آن است که سیاست قیمت تضمینی ذرت در کاهش ریسک قیمتی این محصول در بازار داخلی کارآمد نیست. لذا تجدید نظر در نظام تعیین قیمت تضمینی و تقویت بورس کالایی در این زمینه توصیه می شود.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به شرایط بازار داخلی ذرت دانه ای در کشور از جمله دخالت دولت در بـازار و سیاست های مختلف حمایت قیمتی و تجاری، تأکید مطالعه بر استفاده از الگوهای رگرسیونی رفتاری برای تعیین عوامل مؤثر بر نوسانات قیمت این محصول میباشد.
تحلیل توصیفی عوامل مؤثر بر نوسانات قیمت ذرت دانه ای طی دوره زمانی ١٣٧١ -٨٨ شاخص قیمت قیمت قیمت قیمت نرخ واردات قیمت داخلی قیمت جهانی آماره تولیدکننده گوشت تخم مرغ گندم ارز ذرت ذرت (ریال ) ذرت (ریال ) (شاخص ) مرغ (ریال ) (ریال ) (ریال ) (ریال ) (کیلوگرم ) میانگین ١١٠٨ 1394 220 11645 1918213 6827 1212 5834 حداکثر ٣٢٦٥ 3371 545 3853941 9981 3053 14245 28501 حداقل 133 231 29 1982 1088 767552 1499 149 انحراف معیار ٩٠٢ 949 163 7808 1080368 2846 928 4245 ضریب تغییرات ٠/٨١ 0/68 0/74 0/67 0/73 0/42 0/77 0/56 مأخذ: محاسبات تحقیق جدول ١نشان میدهد که متوسط قیمت ذرت دانه ای داخل کشور در طول دوره زمانی ١٣٧١-٨٨برابر با ١١٠٨ریال بوده و در طول این دوره به طور متوسط ٩٠٢ریال نوسان داشته است .
از 105 این رو، در قالب الگوی رگرسیونی، انحراف از میانگین قیمت بازاری ذرت (spm) روی ٨ متغیر مستقل شامل انحراف از میانگین قیمت های جهانی ذرت (swpm)، انحراف از میانگین نرخ ارز (sexr)، انحراف از میانگین شاخص قیمت تولیدکننده (sppi)، انحراف از میانگین واردات ذرت (simpm)، انحراف از میانگین قیمت گوشت مرغ (spch)، انحراف از میانگین قیمت تخم مرغ (spegg)، انحراف از میانگین قیمت گندم (spw) و متغیر مجازی قیمت تضمینی(dm) به صورت صفر و یک (یک برای سال هایی که قیمت تضمینی بالاتر از قیمت بازار بوده یعنی مؤثر بوده است و صفر برای حالت متقابل )، برای دوره زمانی١٣٧١-٨٨ 1 رگرس گردید ."