چکیده:
پیشینه روند اسلام گرایی در سرزمین های آسیای جنوب شرقی اغلب به دهه های نخست قرن بیستم میلادی، یعنی دوران مبارزات استقلال طلبانه مسلمانان بر ضد استعمارگران اروپایی برمی گردد. در بیش تر این سرزمین ها به دلیل روی کار آمدن حکومت های غیردینی پس از کسب استقلال سیاسی، مبارزات اسلام گرایان همچنان ادامه یافت و در قالب جنبش هایی اسلامی با هدف تاسیس حکومت اسلامی نمایان شد. یکی از مهم ترین و اثرگذارترین این جنبش ها، نهضت دارالارقم مالزی است که در دوران حیات خود ضمن اثرگذاری بر رشد اسلام گرایی در منطقه جنوب شرق آسیا، کوشید با احیای سبک زندگی پیامبر(ص) و دوران صدر اسلام، الگوی نوینی از یک حکومت اسلامی ارائه دهد. این نوشتار با تکیه بر پژوهش های دست اول در این حوزه، کوشیده است سیر تحولات و فعالیت های نهضت دارالارقم برای تاسیس حکومت دینی در مالزی، نقش و جایگاه این نهضت در توسعه روند اسلام گرایی در مالزی و کشورهای همسایه آن، و سرانجام چرایی براندازی آن از سوی حکومت مالزی را بررسی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که نهضت دارالارقم با هدف ایجاد حکومتی اسلامی و حفظ هویت اسلامی مسلمانان مالزی در مقابل تغییرات حاصل از توسعه اقتصادی و سکولارسازی ساختار سیاسی حاکم شکل گرفت و سرانجام به دلیل تبدیل شدن به تهدیدی سیاسی برای حکومت مالزی و ترویج برخی عقاید انحرافی، از سوی حکومت این کشور منحل شد.
خلاصه ماشینی:
"همچنین برخی از مهم ترین آثار پژوهشی محققان خارجی ـ که تقریبا هیچ یک از آن ها به فارسی ترجمه و منتشـر نشـده است ـ از این قرار است : کتاب سیاست مـالزی در دوران ماهـاتیر٩ تـألیف مشـترک مـیلن و ماوزی،١٠ از پژوهشگران حوزه آسیای جنوب شرقی در دانشگاه های آمریکا، کـه تحـولات سیاسی دوره نخست وزیری ماهاتیر محمد و از جمله برخورد وی با نهضت دارالارقم در آن بررسی شده است ؛ فصلی از کتاب نهضت های اجتمـاعی در مـالزی: از اجتماعـات اخلاقـی تـا سازمان های مردم نهاد،١١ با عنوان «سـازمان هـای غیردولتـی اسـلامی: آرمـان هـا و واقعیـات » از محقق مالزیایی، صـالحه حسـن ، کـه در آن نهضـت دارالارقـم نیـز بـه عنـوان یکـی از سازمان های غیردولتی مالزی مطالعه شده است ؛ فصلی از کتاب چالش هـای شـرق آسـیا در حوزه حقوق بشر،١٢ با عنوان «میانجیگری فرهنگـی حقـوق بشـر: مـورد الارقـم در مـالزی» از عبداللهی النعیم ، از محققان سودانیتبار مقیم آمریکا، که در آن موضوع نهضت دارالارقم و نحوه برخورد دولت ماهاتیر با آن ، از زاویه مباحث حقوق بشری بررسی شده اسـت ؛ مقالـه احمد فوزی، پژوهشگر مالزیایی، با عنوان «ممنوعیت دارالارقم در مـالزی»١٣ کـه مؤلـف آن بحث مفصل و تحقیق نسبتا کاملی را درباره روند ممنوعیـت و برانـدازی ایـن نهضـت از سوی حکومت مالزی و دولت ماهاتیر ارائه کرده است ؛ و در نهایت فصلی از کتاب همراهی با اندیشه های اسلامی معاصر،١٤ بـا عنـوان «اندیشـه هـای آینـده گرایانـه اسـتاد اشـعری محمـد مالزیایی» از احمد فوزی عبدالحمید، از محققان مالزیایی، که در خلال آن علاوه بر بررسی تاریخ تحولات اجتماعی و سیاسی نهضت دارالارقم و فعالیت های رهبر آن ، اندیشـه هـای کلامی و اعتقادی اشعری محمد نیز مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است .
1; Abdul Hamid, Ahmad Fauzi, "From Darul Arqam to the Rufaqa Corporation: Change and Continuity in a Sufi Movement in Malaysia" in Islamic Thought in South East Asia: New Interpretations and Movements, Ed. By Kamaruzzaman Bustamam-Ahmad and Patrick Jory, Kuala Lumpur, University of Malaya Press, 2013, P."