چکیده:
موضوع این جستار، بررسی نسبت مفاهیم اعتباری حقیقی(مفاهیم فلسفی ومنطقی) وواقع خارجی وذهنی آنها دروحدت وکثرت است. مساله این است که آیا وحدت یا کثرت واقع خارجی وذهنی (منشاءانتزاع) مفاهیم فلسفی ومنطقی، مستلزم وحدت یا کثرت مفهوم است؟آیا وحدت یاکثرت مفهوم فلسفی ومنطقی ازوحدت وکثرت منشاءانتزاع آنها حکایت دارد؟ درپاسخ به پرسش های مزبور، فرضیه ها وگزاره هایی صورت بندی می شوند. روش انجام این تحقیق، تحلیلی ازطریق تحلیل مفهومی وگزاره ای است ومهمترین نتایج ویافته هایی که این پژوهش به آنها دست یافته است، عبارتنداز:1-درمحمول منطقی که خصوصیت معنایی مناسب بامنشاءانتزاع خود ندارد، تعدد سنخ مفهوم منطقی، ازکثرت سنخ معنایی منشاءانتزاع کشف نمی کند؛ همان طورکه کثرت سنخ منشاءانتزاع، مستلزم کثرت سنخ مفهوم منطقی نیست. 2-درمحمول منطقی که خصوصیت معنایی مناسب با منشاءانتزاع دارد، میان مفهوم ومنشاانتزاع آن دروحدت وکثرت، تلازم(استلزام ازدوطرف مفهوم ومنشاانتزاع آن)است.3-درمفاهیم فلسفی با لحاظ خصوصیت مسانخ ومناسب مفهوم در منشاءانتزاع محمول فلسفی، وحدت مفهوم ازوحدت خصوصیت در منشاءانتزاع حکایت می کند وکثرت سنخی منشاءانتزاع، مستلزم کثرت مفهوم است.4- درمفاهیم اعتباری حقیقی برحسب دیدگاه مشهور،-که خصوصیت مناسب مفهوم درمنشاانتزاع آن لحاظ نمی شود-، میان مفهوم ومنشاءانتزاع ، دروحدت وکثرت تلازم نیست.
خلاصه ماشینی:
com تاريخ دريافت: 30/9/1395 تاريخ پذيرش: 5/10/1395 طرح مسأله مسأله مقاله این است: رابطه میان مفاهیم اعتباری حقیقی (مفهوم معقول ثانی منطقی ومعقول ثانی فلسفی) و منشأ انتزاع (واقع عینی و ذهنی) آنها، ازحیث وحدت وکثرت، چگونه است؟ آیا وحدت محمول من صمیمه (مفاهیم منطقی وفلسفی)، از وحدت واقع عینی و ذهنی (منشأ انتزاع) آنها، حکایت دارد يا ندارد؟ آیا كثرت محمول من صمیمه از کثرت موضوع یا منشأ انتزاع آنها، حکایت دارد یا ندارد؟ آیا كثرت منشأ انتزاع (کثرت عرضی و طولی وجود در مفهوم فلسفی و کثرت سنخی مفهوم در مفهوم منطقی)، مستلزم كثرت مفهوم است؟ آیا وحدت منشأ انتزاع مفهوم انتزاعی فلسفی و منطقی، مستلزم وحدت مفهوم است یا نیست؟ در پاسخ به پرسشهای مذکور، نسبت هریک از اقسام مفاهیم منطقی و فلسفی و واقع عینی و ذهنی آنها از حیث وحدت و کثرت تبیین میشود.
مفهوم ذاتی با مطابق خارجی خود در معنا متحد است؛ این قسم مفاهیم منطقی از آن سبب که خصوصیت مفهوم ماهوی را در ذهن توضیح میدهند، به واسطه با خارج ارتباط دارند و همان گونه که منشأ انتزاع آنها؛ یعنی معقول اول ذاتی با مطابق خارجی خود در وحدت و کثرت تلازم دارد، در این قسم مفاهیم نیز با تسری حکم موصوف (معقول اول) به آنها، با منشأ انتزاع خود در وحدت و کثرت، تلازم دارند؛ بهخلاف مفهومی مانند: کلی، موضوع یا محمول که فقط خصوصیت مفهوم ذهنی را بیان میکنند؛ بدون اینکه حکایتی از خارج داشته باشند.