چکیده:
مسئله مورد بررسی، نقش تغییرات ساختاری خانواده بر جامعهپذیری دانشآموزان است. از تئوری گذار جمعیتی به عنوان عامل تغییرات ساختاری خانواده، به عنوان چارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. برای آزمون تجربی مدعای پژوهش، از دادههای ثانویه پیمایش جهانی ارزشها و صندوق جمعیت سازمان ملل برای 50 کشور استفاده شده است. نتایج نشان داد که ساختار خانواده در کشورها بر اساس مراحل گذار جمعیتی متفاوت است و بنابراین شیوه جامعهپذیری دانشآموزان نیز متفاوت است. نتایج تحلیل خوشه ای، نشان داد که کشورهایی که گذار جمعیتی اول را پشت سر نگذاشتهاند، مانند مالی، بورکینافاسو، زامبیا، اتیوپی، عراق و هند به ویژگیهای ایمان مذهبی و اطاعت برای جامعهپذیری دانشآموزان، اهمیت بیشتری دادهاند، اما برای ویژگیهای احساس مسئولیت، استقلال و عزم راسخ و پایداری برای جامعهپذیری دانشآموزان اهمیت کمتری قائل شدهاند. کشورهایی که گذار جمعیتی را زودتر از بقیه کشورهای جهان پشت سر گذاشتهاند، مانند کشورهای سوئد، ژاپن، فرانسه، هلند، اسپانیا، فنلاند، کره جنوبی، اسلوونی و... برای ویژگیهای استقلال، احساس مسئولیت، عزم راسخ و پایداری (ویژگیهای افراد کارآفرین) اهمیت زیادی قائل شدهاند، اما به ویژگیهای ایمان مذهبی و اطاعت برای جامعهپذیری دانشآموزان، اهمیت کمتری دادهاند. در ایران، والدین برای جامعهپذیری دانشآموزان، بیشتر بر ویژگیهای استقلال و ایمان مذهبی تاکید دارند و کمتر به ویژگیهای احساس مسئولیت، اطاعت و عزم راسخ و پایداری، اهمیت میدهند.
خلاصه ماشینی:
"نتایج تحلیل خوشـه ای، نشـان داد که کشورهایی که گذار جمعیتی اول را پشت سر نگذاشته اند، مانند مالی، بورکینافاسو، زامبیا، اتیوپی، عراق و هند به ویژگیهای ایمـان مـذهبی و اطاعـت بـرای جامعـه پـذیری دانش آموزان ، اهمیت بیشتری داده اند، اما برای ویژگیهای احساس مسئولیت ، اسـتقلال و عزم راسخ و پایداری برای جامعه پـذیری دانـش آمـوزان اهمیـت کمتـری قائـل شـده انـد.
این میانگین بالا نشان مـیدهـد که در کشور ایران ، بر ویژگی ایمان مذهبی به عنوان یکـی از ویژگـیهـای جامعـه پـذیری، تأکید زیادی میشود و یکی از دلایل اصلی این روند که برخلاف روند گذار جمعیتی اسـت ، ساختار مذهبی و فرهنگی کشور ایران می باشد که این ساختار، در نگرش والدین نسبت بـه جامعه پذیری دانش آموزان نیز دیده می شود.
نتـایج تحلیـل خوشـه ای نگـرش نسـبت بـه جامعـه پـذیری دانـش آمـوزان ، نشـان داد کـه کشورهایی که گذار جمعیتی را پشت سر نگذاشته اند، مانند مالی، بورکینافاسو، زامبیا، رواندا، اتیوپی، غنا، عـراق ، هنـد اهمیـت بیشـتری بـرای ویژگـیهـای ایمـان مـذهبی و اطاعـت بـرای جامعه پذیری فرزندان و اهمیت کمتری برای ویژگیهای احساس مسـئولیت ، اسـتقلال و عـزم راسخ و پایداری برای جامعه پذیری فرزندان قائل شده اند.
مقادیر و برآوردهای استاندارد مدل معادله ساختاری برای تأثیر گذار جمعیتی بر نگرش نسبت به جامعه پذیری دانش آموزان در شکل شمارة ٢ با استفاده از دو متغیر میزان موالید خام (CBR) و امید زندگی مردان (EM٠)، شاخص گذار جمعیتی اول (fdt) اندازه گیری شده است ."