چکیده:
با توسعه فناوری اطلاعات و تغییر شرایط زندگی بازیهای رایانه ای در میان نوجوانان رواج بسیار یافته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویتبندی نگرانیهای والدین از آسیبهای ناشی از بازیهای رایانه ای بر فرزندان نوجوانشان است. این پژوهش با روش شناسی ترکیبی و با طرح اکتشافی انجام شده است. در مرحله اول این پژوهش از روش شناسی کیفی بهره گیری شده و با روش پدیدارشناسی با 11 نفر از والدین مصاحبه عمیق و اکتشافی به عمل آمده است که مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. در تحلیل داده ها 328 کد اولیه، 16 مضمون فرعی و سه مضمون اصلی شامل؛ آسیبهای جسمانی و فیزیکی، آسیبهای فرهنگی و اجتماعی و آسیبهای شناختی و فکری شناسایی شده است. در مرحله دوم به منظور بسط یافته ها از روششناسی کمی استفاده شده است. روش آن پیمایشی و جامعه آماری آن والدین(پدر یا مادر) دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر نهاوند بوده است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقهای 200 نفر از والدین به عنوان نمونه انتخاب و به پرسشنامه محقق ساخته پاسخ داده اند. داده های حاصل از پرسشنامه با آزمون T تک گروهی، آزمون F و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شده اند. یافته های حاصل از دو مرحله کیفی و کمی پژوهش نشان داده است که بیشتر نگرانیهای والدین از بازیهای رایانه ای مربوط به آسیبهای فیزیکی، فرهنگی و شناختی ناشی از آن است. همچنین نتایج آزمون F و آزمون توکی نشان داد که نگرانی والدین از بروز آسیبهای فیزیکی، بیش از آسیبهای فرهنگی و شناختی است.
خلاصه ماشینی:
"در پژوهش حاضر با توجه به نبود الگو یا چارچوب مشخص برای شناسایی ابعاد آسیبهای بازیهای رایانه ای در ایران ، در مرحله اول از روش پدیدارشناسی استفاده شده است و بر این اساس ١١ نفر از والدین که فرزندان نوجوان آنها بیش از ٥ ساعت در روز را با انجام بازی رایانه ای سپری میکردند، بر مبنای نمونه گیری هدفمند و با روش نمونه گیری گلوله برفی در پژوهش مشارکت کرده اند.
مضمونهای اصلی و فرعی مربوط به نگرانیهای والدین از آسیبهای بازیهای رایانه ای مضمونهای اصلی مضمونهای فرعی آسیبهای فیزیکی آسیبهای چشمی، درد ستون فقرات ، افزایش وزن ، خستگی مزمن ، بلوغ زودرس ، تیکهای عصبی آسیبهای هویتی و اجتماعی پرخاشگری، رواج روابط دو جنس مخالف ، تضاد ارزشی، انزوا و عدم ارتباط ، پوششهای نامناسب و تصنعی پنداشتن زندگی واقعی آسیبهای شناختی ممانعت از خلاقیت و نوآوری، عدم درگیری فکری، عدم تمرکز فکری، تضعیف عادت به مطالعه کتاب آسیبهای فیزیکی یکی از آسیبهای مهم بازیهای رایانه ای و تماشای تلویزیون بیتحرکی و سکون است که از آنها به عنوان سندرم «رفتارهای نشسته » نیز یاد میشود.
برای نمونه کد(٢) میگوید: «پسرم موقع بازی با کامپیوتر دچار درد در ناحیه کمر و مچ دست میشه که شکایتهاش از این دردها بعد از بازی ما رو پریشان و نگران میکنه و از همه بدتر اینکه میترسم مبادا به مرور زمان شکل ستون فقرات پسرم بر اثر زیاد و غلط نشستن پشت میز کامپیوتر، حالت کجی و یا قوز مانند پیدا کنه » و کد(٩) اشاره میکند: متأسفانه پسرم بر اثر نشستن غلط در پشت میز کامپیوتر و استفاده زیاد از اینترنت و بازیهای کامپیوتری به مدت طولانی دچار عارضه کیفوش (قوز در ناحیه شانه ) شده است ."