چکیده:
زمینه و هدف: موضوعی که در سال های اخیر توجه زیادی را به سوی خود جلب کرده است، پیامدهای به کارگیری معنویت در زندگی اجتماعی و سازمانی افراد است و اینکه چگونه می توان با توسل جستن به معنویت، سلامت فردی و سازمانی را به ارمغان آورد. با توجه به مباحث مطرح شده و در نظر گرفتن اینکه رفتارهای شهروندی سازمانی یک نوع رفتارهای فرانقش هستند و به جنبه های مادی توجه ندارند و رفتارهای داوطلبانه هستند، به نظر می رسد معنویت می تواند در بروز و ارتقای چنین رفتارهایی نقش موثری داشته باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی ارائه شده است.
روش شناسی: روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع توصیفی – پیمایشی و همبستگی است. در این پژوهش که در حوزه ستادی سازمان ثبت احوال کشور انجام پذیرفت با استفاده از پرسشنامه نمونه ای متشکل از 166 نفر از مدیران و کارمندان به روش تصادفی – طبقه ای انتخاب شد و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به نقش معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی سازمان ثبت احوال کشور پرداخته شد. پایایی پرسشنامه از طریق مقدار آلفای کرونباخ و ترکیبی و روایی محتوی با نظرخواهی از اساتید راهنما، مشاور و کارشناسان مذهبی در حوزه علمیه و همچنین کارشناسان سازمانی تایید و روایی سازه نیز از طریق تحلیل عاملی تاییدی، بررسی شد.
یافته ها: یافته های تحقیق بیانگر این است که میان معنویت اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد؛ این اثرگذاری با توجه به ضرایب استاندارد (گاما) در حد متوسطی نشان داده شده است. و نیز با توجه به رتبه بندی ابعاد رفتار شهروندی سازمانی در میزان تاثیرپذیری از معنویت اسلامی به ترتیب اثر معنویت اسلامی بر رفتارهای کمک کننده محدود و در سطح پایین و بیشترین و قوی ترین اثر در این تحقیق بر بعد ابتکارات فردی می باشد.
نتیجه گیری: به طور کلی مجموع نتایج، فرضیات تحقیق را به طور تجربی تایید می کند و از آنجا که نتایج تحقیق نشان داد معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی موثر و باعث افزایش رفتارهای فرانقشی در سازمان ثبت احوال کشور می شود در پایان پیشنهادهایی حاصل از نتایج تحقیق برای تقویت و بهبود معنویت اسلامی در محیط کار و سازمان ارائه شده اند.
خلاصه ماشینی:
نقش معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی تاریخ دریافت : ٩٣/٦/١٢ تاریخ پذیرش: ٩٣/٩/١٤ 1 حبیب رودساز١ ، مجید بیشه از صفحۀ ٨١ تا ١٠٤ چکیده زمینه و هدف : موضوعی که در سال های اخیر توجه زیادی را به سوی خود جلب کرده اسـت ، پیامـدهای بـه کـارگیری معنویت در زندگی اجتماعی و سازمانی افراد است و اینکه چگونه می توان با توسل جسـتن بـه معنویـت ، سـلامت فـردی و سازمانی را به ارمغان آورد.
در این پژوهش که در حوزه ستادی سازمان ثبت احوال کشور انجام پذیرفت با استفاده از پرسشـنامه نمونـه ای متشـکل از ١٦٦ نفر از مدیران و کارمندان بـه روش تصـادفی – طبقـه ای انتخـاب شـد و بـا اسـتفاده از آمـار توصـیفی و اسـتنباطی بـه نقـش معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی سازمان ثبت احوال کشور پرداخته شد.
مدل معنویت سازمان (پناهی، ١٣٨٧) سطوح ابعاد درونی بیرونی فردی uاعتقاد نسبت به خداوند uباور نسبت به خلقت احس̈uاباسور نمثسببت ت ببهه دانشسات نها وانی uآثار مثبت رفتارهای معنوی شخصی uرفتار نسبت به دیگران uآثار مثبت بر فرد در محیط کار سازمانی uرسالت و اهداف سازمان نظام̈uمرنهاببریانسانی فرهنگ uمسئولیت اجتماعی این مدل نتیجه بومی سازی مدل گیبونز١(٢٠٠٢) با توجه به وضع سازمانهـای دولتـی در ایران می باشد که در این تحقیق با کمی تغییرات و با توجه بـه مقالـه دکتـر حسـن بختیاری (١٣٨٩) مفهومسازی شده است .
در این تحقیق ، معنویت اسـلامی و ابعـادش بـه عنـوان متغیـر مسـتقل و رفتـار شهروندی سازمانی و ابعادش به عنوان متغیر وابسته مورد نظر قرار گرفته است (شـکل .
بنـابراین بر اساس نتایج این تحقیق ، رفتار شهروندی سازمانی ماحصل معنویت اسلامی است .