چکیده:
مناطق مرزی شرق کشور به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی، سیاسی و امنیتی از شرایط ویژه و حساسی برخوردار میباشد. ایجاد امنیت پایدار در این مناطق مستلزم آسیب شناسی و فرصت شناسی از وضعیت موجود بوده تا با بهرهگیری از رویکردهای صاحب نظران امنیتی، راهکارهای لازم در زمینه برخورد با مولفه های ناامنی ارائه گردد.مطالعه حاضر از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی -تحلیلی و از نظر هدف کاربردی میباشد.هر چند براساس اهداف متعارف پژوهشی برای جمع آوری اطلاعات از روش مصاحبه و مشاهده مشارکتی شخص محقق ، اسنادی و کتابخانه ای نیز بهره گرفته شده است .بیثباتی سیاسی، امنیتی، فقر نسبی اقتصادی، فرهنگی و آموزشی در کشورهای مجاور بسترهای لازم را برای شکل گیری برخی جرایم سازمان یافته مانند: قاچاق مواد مخدر، ترددهای غیر مجاز، شرارت، اقدامات تروریستی و در مجموع ناامنی در مناطق مرزی شرق کشور رقم زده است ، بهرهگیری از فرصت های موجود مانند: استفاده از مشارکت مردمی در برقراری امنیت ، استفاده از ظرفیت های اقتصادی منطقه و راهاندازی بازارچه های مرزی، توسعه پایدار با توجه به جوان بودن آمار جمعیت مناطق مزبور میتواند راهگشای برخورد با ناامنی باشد همچنین در مواجهه با مولفه های ناامنی با اتخاذ استراتژی تلفیقی (فرصت محوری، تهدید محوری) باید نسبت به مدیریت مرزی اقدام نمود و با بهرهگیری از فرصت ها، فضاهای امنیتی را به سمت اجتماعی آن تقلیل و هدایت نمود.
خلاصه ماشینی:
"بیثباتی سیاسی، امنیتی، فقر نسبی اقتصادی، فرهنگی و آموزشی در کشورهای مجاور بسترهای لازم را برای شکل گیری برخی جرایم سازمان یافته مانند: قاچاق مواد مخدر، ترددهای غیر مجاز، شرارت، اقدامات تروریستی و در مجموع ناامنی در مناطق مرزی شرق کشور رقم زده است ، بهرهگیری از فرصت های موجود مانند: استفاده از مشارکت مردمی در برقراری امنیت ، استفاده از ظرفیت های اقتصادی منطقه و راهاندازی بازارچه های مرزی، توسعه پایدار با توجه به جوان بودن آمار جمعیت مناطق مزبور میتواند راهگشای برخورد با ناامنی باشد همچنین در مواجهه با مولفه های ناامنی با اتخاذ استراتژی تلفیقی (فرصت محوری، تهدید محوری) باید نسبت به مدیریت مرزی اقدام نمود و با بهرهگیری از فرصت ها، فضاهای امنیتی را به سمت اجتماعی آن تقلیل و هدایت نمود.
مدل مفهومی تحقیق / ایجاد امنیت پایدار در مناطق مرزی شرق کشور مولفه های ناامنی تهدیدها: -اشرار سیاسی فرصت ها: - بحیضثبوارییکرشووهاریابیگهانمهسایه استراتژی تلفیقی -باتزواسرعچههپاهیادیارمارقتزصیادی - قاچاق مواد مخدر (فرصت محوری - حقوق شهروندی - تبرلدیدغ هواتیروغییج ر تمفجکارزااتتباافعراطی + تهدید محوری ) - جوان گرایی خارجه - نیروهای بومی متعهد - جاسوسی فضای اجتماعی فضای سیاسی فضای امنیتی روش تحقیق مطالعه حاضر از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی -تحلیلی است ولی از نظر هدف از نوع علمی و کاربردی میباشد.
فرصت های موجود مناطق مرزی شرق کشور الف ) نقش اقتصاد در امنیت مرزی: از آنجا که مناطق مرزی از مرکز دور میباشند و همواره با تهدید محرومیت و حاشیه ای بودن روبه رو هستند بنابراین توجه به توسعه و امنیت مناطق مرزی و افزایش رفاه و درآمد اقتصادی مرزنشینان از طریق فعالیت های سالم اقتصادی با حمایت و سرمایه گذاری دولت ها، بر کارکرد امنیتی مرز تاثیر مثبت دارد."