چکیده:
دستور ساخت گلدبرگ یکی از رویکردهای مطرح در زبانشناسی شناختی است که در آن ساخت به عنوان واحد اصلی زبان قلمداد میشود. مقاله حاضر در صدد است تا با تکیه بر مبانی و اصول مطرح در این دستوربه بررسی و تحلیل انواع ساختهای اضافه در زبان فارسی بپردازد. از این رهگذر، در مقاله حاضر این دستور مبنای تحلیل و مطالعه قرار گرفته است. سه هزار نمونه ساخت اضافه به طور تصادفی از ده شماره روزنامه جامجم استخراج شده و مورد بررسی قرار گرفته است. طبق نتایج، ساختهای اضافه به سه طبقه ملکی (شامل مالکیت، اضافی و تخصیصی)، توصیفی و نسبی تقسیم میشوند و نسبت به عنوان معنای اصلی ساخت اضافه در نظر گرفته میشود. پس از بررسی دادهها مشاهده شد که ساختهای اضافه ملکی بالاترین بسامد را به خود اختصاص دادهاند، پس از آن ساختهای اضافه توصیفی بسامد بالاتری داشته و سپس ساختهای اضافه نسبی کمترین بسامد را داشتهاند. پس از تحلیل نمونه ها، مفهوم «نسبت» به عنوان معنای ساختی در ساخت های اضافه تعیین شد و سایر مفاهیم (تخصیص، توصیف و غیره) بسطی از این مفهوم لحاظ شد.
خلاصه ماشینی:
مقاله حاضر در صدد است تا با تکیه بر مبانی و اصول مطرح در این دستوربه بررسی و تحلیل انواع ساخت های اضافه در زبان فارسی بپردازد.
طبق نتایج ، ساخت های اضافه به سه طبقه ملکی (شامل مالکیت ، اضافی و تخصیصی )، توصیفی و نسبی تقسیم میشوند و نسبت به عنوان معنای اصلی ساخت اضافه در نظر گرفته میشود.
Cognitive Linguistics ١- مقدمه مبحث اضافه در کتاب های دستور زبان ذیل عناوینی همانند انواع ترکیبات اضافی یا نقش مضاف الیهی مطرح شده است .
سپس به تحلیل داده ها پرداخته و طبقه بندی تازه ای از رهگذر دستور ساخت برای انواع نمونه های اضافه در زبان فارسی ارائه میدهیم .
regular تعریف همان تعریف سنتی ساخت است که در دستورهای سنتی به عنوان مطابقه صورت و معنا١ از آن یاد شده است و در این دستور به عنوان واحد اصلی زبان در نظر گرفته میشود (گلدبرگ ، ١٩٩٥: ٦).
در ساخت دومفعولی یک صورت برای معانی متفاوت اما مرتبط به هم به کار میرود و مفهوم «انتقال » به عنوان معنای اصلی ٢ ساخت در نظر گرفته ، چرا که معانی نمونه های ساخت دو مفعولی را میتوان بسط یافته ٣ از این مفهوم دانست (گلدبرگ ، ١٩٩٥: ٣٥ و .
(رجوع شود به تصویر صفحه) ٣-٣- معنای ساخت اضافه همان طور که ملاحظه شد، در تمام نمونه های ساخت اضافه ، عنصری به طریقی به عنصر دیگری نسبت داده شده است .