چکیده:
این پژوهش برپایۀ نحو ذرهبنیاد، نقش نحوی- معنایی و شیوۀ حرکت اجزای پیرااضافههای زبان کردی (a(d)a, lQ ...QwQ, lQ ...(d)wQ ...QwQ, wQ ...) را در درون گروه حرفاضافۀ حاوی آنها میکاود. نحو ذرهبنیاد برخلاف کمینهگرایی رویکردی غیرواژگانگرا است و در آن گرههای پایانی کوچکتر از تکواژ یعنی مؤلّفه هستند. در این نظریه پیش از نحو واژگانی وجود ندارد بلکه فرایند اشتقاق با مؤلّفهها آغازمیشود و نحو، مسئول ساخت همۀ عناصر از تکواژ تا جمله است. در این نظریه مؤلّفهها دارای چینش ثابتِ شاخص- هسته- متمم و ساختِ پایگانیِ جهانی به نام توالی نقشها هستند و از اصلِ یک ویژگیِ واژنحوی- یک مؤلّفه- یک هسته پیروی میکنند. برای نمونه، تکواژها با ادغام مؤلّفههای نحوی-معنایی به صورت دوتایی شروع و پس از پایان اشتقاق با مدخلهای واژگانی ذخیره شده در واژگان مطابقت داده میشوند تا در صورت مطابقت با مدخلهایی که به صورت - اطلاعات واجی، درخت نحوی، اطلاعات مفهومی- ذخیره شدهاند بازنمون یابند. بررسی دادههای زبان کردی نشان میدهد که نقش نحوی- معنایی a(d)- در a(d)lQ... بیانگر حالت مکان و در wQ ...(d)a حالت اضافۀ بیانگر مکان است. -QwQ در lQ ...QwQ بیانگر حالت ازی و دارای مؤلّفۀ معنایی / هستۀ نحوی مقید و در wQ ...QwQ بیانگر حالت هَمایی است. همچنین در زبان کردی متمم پیرااضافه به سمت چپ حرکتمیکند و بین دو جزء پیرااضافه واقع میشود و به صورت نامتقارن بر جزء پسین، سازهفرمانی میکند. در نتیجه، طبق اصل انطباق خطی کَین، تمام سازههای تحت تسلط متمم پیش از جزء دوم قرارمیگیرد.
خلاصه ماشینی:
نمونۀ (١)را از زبان هلندی بیان می - کند: (رجوع شود به تصویر صفحه) شماری از زبان شناسان از جمله سامولین (٢٠٠٦؛ ٢٠٠٧) و دبیرمقدم (٦٠٢:١٣٩٢) بر این باورند که زبان کردی پیرااضافه دارد مکنزی (١٢١:١٩٦١) عناصر Q w Q- و da- و 3 گونه های آنها را که پس از متمم پیش اضافه های ساده میآیند پس اضافه های پیبستی مینامد و معنی حاصل از پیش اضافه ها و پس اضافه ها را چنین بیان میکند(مکنزی، (رجوع شود به تصویر صفحه) در نحو ذره بنیاد (برای نمونه : کاها، ٢٠٠٩؛ پانچوا، ٢٠١١) مقولات زبانی حالت و حرف اضافه از مؤلفه هایی ساخته میشوند که در ساختی پایگانی به ترتیبی ثابت که جهانی است ، چیده میشوند و هر کدام از این مؤلفه ها نمایندۀ یک هسته است .
بنابراین ، برپایۀ نحو ذره بنیاد، دلیل قرارگرفتن عناصر وابستۀ پایانی پیرااضافه ها پس از گروه حرف تعریف ، این است که در توالی نقش ها که گروه حرف تعریف در متمم آن وارد فرایند اشتقاق میشود با حرکت به سمت چپ در جایگاهی قرار میگیرد که بتواند بر گره های پایانی دارای عناصر وابسته سازه فرمانی کند.
انگیزۀ حرکت ، ساختن پیکربندی مناسب برای بازنمون است ؛ به این معنی که پس از این که مؤلفه های معنایی / هسته های نحوی به صورت دوتایی با همدیگر ادغام میشوند و درخت هایی را به دست می دهند، این درخت ها به واژگان فرستاده می - شوند تا با درخت های ذخیره شده در واژگان که حاوی آوا و معنی هم هستند مطابقت یابند (استارک، ٢٠٠١؛ کاها، ٢٠١٠).
In Universals of Language Today, edited by Sergio Scalise, Elisabetta Magni, and Antonietta Bisetto, vol.