چکیده:
برخوردهای میان الگوهای زندگی سنتی-ایرانی با الگوهای زندگی غربی را به روشنی در جامعه امروز ایران می توان دید. دین داری اسلامی با الگوهای سنتی حیات اجتماعی ایرانی پیوند خورده است؛ آن چنان که جلوه های آن را می توان در ابعاد مختلف سبک زندگی ایرانیان یافت. در سبک زندگی ایرانی، محوریت با الگوهای دینی است و اغلب همه چیز در راستای ارزش های دینی سنتی جهت گیری شده است.
یکی از مهم ترین نظام های ارزشی هر جامعه ای دین است که برای استواری خود نیاز به بازتولید آن در نسل های بعدی دارد. به نظر می رسد در جامعه نوین ایران، نقش دین در شکل دادن به سبک زندگی به خصوص سبک زندگی جوانان تغییر کرده است. به همین منظور، در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش نظریه زمینه ای و مصاحبه با جوانان دختر در شهر مشهد به فهم نوع دین داری در سبک زندگی ایشان رسید. بر این اساس، نمونه گیری هدف مند و با ملاک اشباع نظری هفت نفر از دختران شهر مشهد از تیپ های مختلف انتخاب شدند. یافته های به دست آمده شامل پنج مقوله عمده است که عبارت اند از مدارا، سلیقه فردی، کارآمدی بیشتر مادی، دوگانگی هویتی و سنت ستیزی. مقوله هسته ای نیز در این مقاله »دین داری گزینشی» است که دربرگیرنده مقولات فوق می باشد. دین داری گزینشی به این معناست که افراد در هر موقعیتی که قرار می گیرند و با توجه به شرایط موجود ممکن است از قسمتی از دین که با آن موافق هستند، پیروی کنند و بخش هایی از دین را که به اصطلاح مانع رسیدن آن ها به منافعشان می شوند را کنار می گذارند.
خلاصه ماشینی:
٣ سنجش کمی دین داری تا کنون در ایران بسیار انجام شده است و تجربه های ارزشمندی در این زمینه به دست آمده است (آهنکوب نژاد، ١٣٨٨؛ سراج زاده و پویافر، ١٣٨٨؛ سفیری و غفوری، ١٣٨٨)؛ اما در زمینۀ مذکور پژوهش های کیفی زیادی انجام نشده است .
از آن جایی که هدف و پرسش محقق ، رویکرد متناسـب را مشخص میکند (لیتل ١، ١٣٧٣)، هدف این تحقیق سنجش میزان دین داری نیسـت ؛ بلکـه مـیخـواهیم از خلال بررسی ترکیب های گوناگون سبک زندگی جوانان ، به خصوص در زمینـه هـای مـرتبط بـا دسـتورات دینی، تصویری واقع گرا از نقش دیـن داری در سـبک زنـدگی جوانـان بـه دسـت آوریـم .
با این وجود، به چند مورد از تحقیقاتی که در زمینـۀ دیـن داری و سـبک زنـدگی انجـام گرفتـه است ، در زیر اشاره میشود: خواجه نوری، ریاحی و مساوات (١٣٩١) در زمینۀ رابطۀ سبک زندگی با دین داری جوانـان بـه تحقیـق پرداخته است .
١٢٠) بوردیو٧ فعالیت های نظام مند ناشی از ذوق و سلیقۀ فردی (مهدوی کنی، ١٣٨٧) همان طور که در بالا ذکر شد، این تحقیق بر آن است تا با استفاده از یکـی از ایـن تعـاریف بـه بررسـی سبک زندگی جوانان بپردازد.
Lewis ١٠ مجلۀ علوم اجتماعی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد سال سیزدهم یکی از انواع روش های کیفی، روش نظریۀ زمینه ای است که هدف آن ، تولید تئوری اسـت ؛ تئـوریای کـه براساس گردآوری و تحلیل نظام مند داده بنیان نهاده شده است .