چکیده:
هیدروژئومورفولوژی یکی از زیرشاخه های جغرافیای طبیعی است که به مطالعه اشکال ناهمواریهای ناشی از عمل آب میپردازد. بررسی خصوصیات هیدروژئومورفیسم و شناخت آثار و عملکرد آتها در راستای مدیریت بهینه محیط دارای اهمیت به سزایی است . حوضه هیدروژئومورفیسم شیراز نیز به دلیل جای دادن حوزه شهری شیراز در دل خود، به عنوان یکی از کلان شهرهای مهم و پرجمعیت کشور در خور مطالعات بهتر و بیشتری در راستای مطالعات هیدروژئومورفیکی برای مدیریت مناسب تر است . هدف از این پژوهش شناخت خصوصیات هیدروژئومورفیسم منطقه مورد مطالعه از لحاظ ویژگیهای فیزیوگرافی و ژئومورفولوژیکی در راستای تعیین قابلیت ها و مدیریت محدودیت های منطقه مورد مطالعه بوده است . به همین منظور در این پژوهش ابتدا به گردآوری مطالعات صورت گرفته در مورد حوضه شیراز پرداخته شده ، سپس با استفاده از نقشه های توپوگرافی ١/٥٠٠٠٠ و زمین شناسی ١/١٠٠٠٠٠ و تهیه پلات های هر متغیر از قبیل ضریب گراویلیوس ، مستطیل معادل ، مستطیل معادل بی بعد و نسبت انشعاب و پهنه بندیهای مرتبط با حوضه ژئومورفیک شیراز در نرم افزارهای GIS و Voxler به محاسبه و تجزیه و تحلیل هر پارامتر پرداخته شده است . نتایج تحقیق نشان داد که حوضه هیدروژئومورفیک شیراز جز حوضه های تکوین یافته و کشیده بوده و از لحاظ تکتونیکی فعال بوده که این ناپایداری بر دشت های واقع در حوضه مورد مطالعه اثر گذاشته است .
Hydrogeomorphology is one of the subfields of physical geography and study landforms result of water action.
Investigate about Hydrogeomorphic characterization and its effects are very necessary in the management of
optimal environment. Shiraz Hydrogeomorphic basin need to more serious study because it has been surrounded
the civil Shiraz so that it is one of the important metropolises of Iran and has a very large population. The aim of
this study is identification of the Hydrogeomorphic properties from point of view physiographic and
geomorphological characteristics in order to determine the capabilities and limitations of the study area.
beginning in this study were gather data in about Shiraz basin hydrogeomorphology and then be provided
variable in example, coefficient of Gravelius, equivalent rectangular…. and were analyzed by GIS and Voxler
soft wares. The results showed that Hydrogeomorphic basin Shiraz was developed, long and tectonically active
basins so that instability tectonic has affected the plains around the basin. One of the plains is Shiraz Graben so
that Shiraz urban areas influenced direction of development of the city of Shiraz is the northwest-southeast
direction so that in case is due to the role of Shiraz hydrogeomorphology basin.
خلاصه ماشینی:
"به همین منظور در این پژوهش ابتدا به گردآوری مطالعات صورت گرفته در مورد حوضه شیراز پرداخته شده ، سپس با استفاده از نقشه های توپوگرافی ١/٥٠٠٠٠ و زمین شناسی ١/١٠٠٠٠٠ و تهیه پلات های هر متغیر از قبیل ضریب گراویلیوس ، مستطیل معادل ، مستطیل معادل بی بعد و نسبت انشعاب و پهنه بندیهای مرتبط با حوضه ژئومورفیک شیراز در نرم افزارهای GIS و Voxler به محاسبه و تجزیه و تحلیل هر پارامتر پرداخته شده است .
در مرحله سوم با استفاده از اطلاعات رقومی حاصله در ساختار استقرائی و قیاسی حوضه هیدروژئومورفیک شیراز به بررسی بازخورهای ناشی از فرآیندهای هیدروژئومورفیک منطقه در دو بخش بررسی و محاسبه متغییرهای هیدرولوژی شامل : ضریب گراویلیوس ، مستطیل معادل ، مستطیل معادل بی بعد و نسبت انشعاب و متغییرهای ژئومورفولوژی شامل : خصوصیات ژئومورفیسم حوضه شیراز، ژئومورفیسم گرابن گویم ، شیب ژئومورفیک شیراز و در نهایت به تحلیل پهنه بندی ژئومورفیک حوضه شیراز بر اساس خروجیهای استخراجی اطلاعات حاصله پرداخته شده است .
همچنین خصوصیات ژئومورفیسم حاکم بر حوضه شیراز نشان داد که این حوضه ، دارای دو سطح اساس بوده که یکی سطح اساس دشت شیراز و دیگری سطح اساس دریاچه مهارلو میباشد که سطح اساس دشت شیراز بر اساس پهنه بندی ژئومورفیک انجام شده ، یک سطح اساس زمین ساختی (گرابن ) و سطح اساس دریاچه مهارلو، یک سطح اساس ساختمانی (زمین ناودیس ) میباشد؛ اما به طور کلی میتوان سطح اساس و زهکشی کلی منطقه را دریاچه مهارلو در نظر گرفت ؛ بنابراین با توجه به شواهد موجود توجه بیش از پیش به عوامل طبیعی حاکم و موثر بر حوضه مورد نظر و تاثیرات به تبع آن بر زندگی شهری و شهرنشینان در جهت مدیریت بهتر، بهینه و سازگار درخور توجه است ."