چکیده:
پیشگیری از جرم نوعا از طریق راه حل ثابت و کلیشه ای قابل دسترس نیست ، بلکه ، بیشتر به صورت اجرای رویکردهای اساسی در مراحل مختلف یک فرآیند دیده میشود. با نگاهی به مجموع قوانین و مقررات کشور و باتوجه به این نکته مهم که هیچ دستگاه و ارگانی از توابع قوه قضاییه صریحا و مستقیما، مسئولیت پیشگیری از جرم را بر عهده ندارند به نظر میرسد تنها مرجع قضایی ذیصلاح در ورود به مقوله ی پیشگیری از وقوع جرم که هم ابزار کار و هم تخصص لازم را دارا است ، دادستان و نظام دادسرای میباشد. در فرآیند دادرسی نیز تمامی مراحل قبل از وقوع ، مرحله کشف ، مرحله تعقیب ، مرحله دادرسی و مرحله اجرا و حتی پس از اجرای حکم دادستان دارای اختیارات و وظایفی است که در این مقاله نقش پیشگیرانه دادستان در تمام این مراحل مورد بررسی دقیق قرار میدهیم .
خلاصه ماشینی:
دادستان با توجه به اختيارات و وظايف موسعي که طبق قانون براي او تصريح شده ، درتمام مراحل اعم از قبل از تعقيب جرم و پس از تعقيب جرم که مرحله دادسرا و دادگاه و اجراي احکام است ، داراي اختيارات و وظايفي است که آنها را در جهت پيشگيري از جرم مي تواند مورد استفاده قرار دهد.
(نجفي ابرند آبادي، ٨٣، ص :٥٧٠) بحث سرپرستي اطفال و محجورين يکي از مباحث مهم و کاربردي است که دادستان از طريق وظايف و اختيارات قانوني که دارد بايد به نحو احسن با نظارت عاليه و نگاهي به اهداف کلان خود در جهت پيشگيري از جرم گام بردارد.
با توجه به اينکه پس از ارجاع و شروع به رسيدگي طبق موازين قانوني امکان برگرداندن پرونده از شعبه اي که وارد تحقيقات و رسيدگي شده به جز در موارد خيلي محدود وجود ندارد، نياز است که دادستان جهد خود را در جهت تحقق ارجاع صحيح به کار بندد و علاوه بر اين مهم ، با توجه به اينکه در مراکز استانها و حوزه هاي قضايي بزرگ ، معاونت مستقلي تحت عنوان معاونت ارجاع دادستاني وجود دارد، دادستان در جهت اجرايي کرده اين موارد نيز بايد دقت لازم را درجهت انتخاب اين معاونين مهم خود نموده و پس از انتخاب ايشان نيز، اين معاونين که از بين دادياران دادسرا انتخاب مي شوند را تحت آموزش لازم قرار داده و نکات لازم در جهت نوع ارجاعات و ملحوظ نظر قرار دادن اهداف کلان دادستاني در بحث پيشگيري از جرم را به آنها متذکر شده و پس از آن نيز به طور مداوم بر نحوه ي فعاليت و نوع ارجاعات ايشان نظارت کافي را اعمال نمايد.