چکیده:
از آنجا که قرآن کریم بهترین پناه است در این پژوهش ، فلسفه وجودی محرومیت و تاثیر آن در رشد و تربیت انسان از دیدگاه این کتاب آسمانی بررسی میشود؛ بدین منظور ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوا آیات مرتبط با محرومیت به عنوان واحدهای تحلیل مشخص میشود؛ سپس واحدهای تحلیل در سه مقوله اصلی و نه مقوله فرعی مورد بحث قرار میگیرد و در نهایت تاثیر محرومیت در رشد و تربیت انسان بیان میشود. نتیجه پژوهش نشان میدهد از دیدگاه قرآن کریم ، یگانه مسیر بالفعل کردن استعدادهای بالقوه آدمی تلاشی آمیخته با رنج و سختی است که لزوما بر بستری از محرومیت شکل میگیرد. چنین تلاشی هویت انسان را شکل میدهد و چگونگی شخصیت او را مشخص میکند. همان گونه که ورزیدگی تن تنها در نتیجه ورزش و سختی دادن به جسم به دست میآید، رشد معنوی و تربیت انسان هم لزوما در رویارویی با سختیها پدید میآید.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اینکه محرومیتهای پیش روی انسان ، یکی از چالشهای اساسی او در 1 - Diehl 2 - Schools Analysis and Research Division 3 - Blyth 4 - Oreopoulos مسیر رشد و تربیت است و قرآن ، بهترین منبع یافتن علت وجودی و غایی این محرومیتهاست در این پژوهش به تبیین فلسفه محرومیت از دیدگاه قرآن و بررسی نقش آن در رشد و تربیت انسان پرداخته شده است ؛ بدین منظور با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی آیات قرآن مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد.
روش پژوهش در این پژوهش برای تحلیل محرومیت انسان از دیدگاه قرآن کریم از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است ؛ چرا که روش تحلیل محتوای کیفی، روش تحقیقی برای تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی است که یکی از ویژگیهای بنیادی آن ، نظریه پردازی به جای آزمون نظریه است (ایمان ، ١٣٨٨: ١٨٢)؛ بدین منظور ابتدا آیات مرتبط با محرومیت به عنوان واحدهای تحلیل مشخص ، و سپس متناسب با شباهتها و تفاوتها مقوله بندی میشود و مورد تحلیل قرار میگیرد.
انسان موجودی است با توان و استعدادهای بیشماری که لازم است در مسیر تربیت او پرورش ، و تکامل یابد و این مهم تنها از طریق محرومیتها و رنجها به دست میآید؛ همان گونه که در آثار محرومیت بیان شد، انسان در این دنیا لزوما با محرومیت و رنج روبه رو میشود تا در راستای کشمکش با آنها بتواند با تلاشی سرتاسر مشقت و سختی، هویت خود را با بالفعل کردن استعدادهای بالقوه اش شکل دهد؛ این شکل گرفتن هویت تا لحظه مرگ ادامه مییابد و شاکله اصلی تربیت انسان خواهد بود تا آنجا که انسان متناسب با چگونگی آن ، خدا را به ارحم الراحمین و یا اشد المعاقبین ملاقات میکند و سرنوشت خود را رقم میزند."