چکیده:
تحلیل تجربی تقاضا برای پول برای دستیابی به اهداف اقتصاد کلان الزامی اساسی است . پژوهش حاضر در چارچوب الگوی اقتصادسنجی رابطه تقاضای پول ، مخارج نهایی مصرف و مخارج نهایی سرمایه گذاری از اجزا تشکیل دهنده تولید ناخالص داخلی را طی سالهای ١٣٥٨- ١٣٩٣ به کمک داده های سالانه مورد بررسی قرار داده است . جهت بررسی رابطه کوتاه مدت و بلندمدت از روش خود رگرسیون با وقفه های توضیحی (ARDL) استفاده شده است . یافته های تحقیق نشان داد که نرخ تورم اثر منفی و مخارج نهایی مصرف و سرمایه گذاری اثر مثبت و معنی داری بر تقاضای پول دارند. همچنین نتایج آزمون علیت تودا- یاماموتو نشان میدهد که رابطه علیت یک طرفه در سطح معنی داری ١% از مخارج نهایی مصرف ، مخارج نهایی سرمایه گذاری و نرخ تورم به تقاضای پول وجود دارد و در سطح معنی داری ٥ درصد از نرخ بهره به تقاضای پول وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"همان طور که در جدول (١) مشاهده میشود قدر مطلق آماره دیکی-فولر تعمیم یافته محاسبه شده برای متغیر نرخ تورم در سطح و روند، از قدر مطلق مقادیر بحرانی جدول بزرگ تر است و برای متغیرهای تقاضای پول ، مخارج نهایی مصرف ، مخارج نهایی سرمایه گذاری و نرخ بهره این آماره بعد از یک بار تفاضل گیری بزرگ تر از مقادیر بحرانی میشود؛ درنتیجه ساکن بودن متغیرها به اثبات میرسد.
جدول (٦) آماره F برای وجود یک رابطه هم جمعی در بلندمدت محدوده مقادیر بحرانی در سطح ٥ درصد* آماره F حد پایین حد بالا 4/049 2/85 6/07 *مقادیر بحرانی در حالت با عرض از مبدأ و بدون روند در تخمین مدل در الگوی خود همبسته با وقفه توزیع شده ابتدا مدل کوتاه مدت آن به صورت جدول (٧) ارائه شد که وقفه بهینه متغیرها بر اساس معیار شوارتز- بیزین به صورت (١ و ٠ و ٠ و ١ و ١) ARDL است متغیر c عرض از مبدأ است .
نتایج نشان میدهد که چون کلیه متغیرها (١)I نیستند، برای بررسی هم جمعی (رابطه بلندمدت ) متغیرها در این حالت از روش خود همبسته برداری با وقفه های توزیع شده استفاده شده است و نتایج نشان می دهددر بلندمدت متغیر مخارج نهایی مصرف ازلحاظ آماری در سطح ٥ درصد معنیدار و تأثیر مثبت و متغیرهای مخارج نهایی سرمایه گذاری، نرخ بهره و نرخ تورم ازلحاظ آماری در سطح ٥ درصد معنیدار و تأثیر منفی بر تقاضای پول دارندعلامت و مقدار ضریب جمله تصحیح خطا (٠/٢٢-) تأیید میکنند که رابطه ی بلند مدت ، پایدار میباشد و هر گونه عدم تعادل شکل گرفته در کوتاه مدت ، موقتی خواهد بود و در یک دوره ی زمانی با سرعت متوسط ٠/٢٢ درصد در سال اصلاح خواهد شد."