چکیده:
مسئولیت مدنی به دوشاخه مسئولیت قراردادی و ضمان قهری تقسیم می شود. مسئولیت قراردادی عبارت از مسئولیت کسی است که به موجب عقدی از عقود معین یا غیر معین تعهدی را پذیرفته و به علت عدم انجام تعهد یا تاخیر در انجام آن خسارتی به متعهدله وارد نماید که در این صورت متعهد مکلف است خسارت وارده را جبران کند و ضمان قهری به مواردی می پردازد که دو شخص هیچ پیمانی با یکدیگر ندارند و
یکی از آن دو به عمد یا به خطا به دیگری ضرر می رساند. با این تعاریف هدف اصلی این پژوهش بررسی
اصول مشترک مسئولیت قراردادی و ضمان قهری می باشد. که به روش توصیفی و تحلیلی مورد بررسی
قرار می گیرد و اطلاعات گرد اوری شده با رجوع به کتب معتبر و فن کتابخانه ای و استفاده از فیش
برداری، فرضیه های پژوهش را به اثبات می رساند که در راستای بررسی موضوع، محقق در پایان نتیجه
گرفته است که مبنای این دومسئولیت یکی نیست و عنصرتقصیر در این دو نوع مسولیت متفاوت می باشد.
خلاصه ماشینی:
با توجه به مفاهیم و تعاریف ارائه شده در خصوص مفهوم تقصیر می توان این نتیجه را به دست آورد که در مسئولیت قراردادی و ضمان قهری یکی از ارکان مسئولیت عنصر تقصیر می باشد اما جهت تحقق مسئولیت مدنی قهری تحقق مفهوم خاص تقصیر (احراز تعدی و تفریط ) از سوی عامل زیان شرط می باشد و اثبات تقصیر عامل زیان بر دوش زیان دیده می باشد چرا که مطابق با اصل عدم و اصل برائت اصل بر عدم ارتکاب تقصیر می باشد (قاسم زاده ، ١٣٨٧، ٢٦) اما در مسئولیت مدنی قراردادی مفهوم عام تفصیر مد نظر می باشد و لذا بر این اساس صرف عدم انجام تعهد (به صورت کلی یا ناقص ) از سوی متعهد سبب مسئولیت و به منزلۀ تقصیر متعهد می باشد و متعهد تنها در صورت اثبات عدم انجام تعهد به واسطۀ دخالت قوة قاهره از مسئولیت معاف می گردد (مفهوم و جایگاه تقصیر در مسئولیت مدنی قهری و قراردادی – اصلانی – مجلۀ تخصصی الهیات و حقوق – بهار و تابستان ١٣٨٤ شمارة ١٥ و ١٦ – ص ٦١- ٦٢) گفتار سوم : ورود ضرر هرجا که نقصی در اموال ایجاد شود یا منفعت مسلمی از دست برود یا به سلامت و حیثیت و عواطف شخصی لطمه ای وارد آید می گویند ضرری به بار آمده است .