چکیده:
عناصر هندسی از نخستین مفاهیم قابل درک می باشند که می توان گفت از ابتدایی ترین عناصر قابل درک طبیعت مورد توجه قرار گرفته اند . در این مقاله به خصوص توجه به پایه ترین این عناصر از جمله نقطه مورد توجه قرار گرفته که به خصوص در هنر اسلامی به صورت دایره بیشترین جلوه گری را درمیان عناصر هندسی دارد و می تواند نمادی از خورشید و آسمان در نظر گرفته شود . این مفاهیم آنقدر ریشه ای می باشند که شاعران نیز جهت تجسم مفاهیم عمیق از آن استفاده نموده اند . جلوه گری این مفاهیم عمیق در طراحی ظروف خانگی به عنوان رسانه ای که در دسترس و استفاده عموم می باشد مورد توجه این مقاله بوده است .در این مقاله با بررسی اصول اولیه مرتبط با هنر در قرون اولیه اسلامی به معنا کاوی نقوش هندسی پرداخته می شود و روش تحقیق بصورت روش تاریخی – تفسیری و کیفی می باشد . نمونه های پژوهش از موزه های ملی ایران ، رضا عباسی و آبگینه در نظر گرفته شده است .
خلاصه ماشینی:
"جدول ١: نقوش هندسی کهن در ظروف خانگی قرون اولیه اسلامی در ایران نقوش مظاهر نمونه // /دایره خورشید، میترا /مربع اهورامزدا /مثلث کوه ، آتش ، آناهیتا /تقسیم سه تایی کردار ، باور و گفتار نیک / / / خطوط آب و هاشور و زمین های مورب زراعی همچنین تاثیرات اجتماعی و فرهنگی قرون اولیه اسلامی بر هنر ایران مخصوصا طراحی ظروف خانگی را می توان به صورت جدول زیر خلاصه نمود : جدول ٢: تاثیرات اجتماعی و فرهنگی قرون اولیه اسلامی بر هنر ایران عوامل اجتماعی و فرهنگی تاثیرات بر ظروف خانگی ایران قرون اولیه اسلامی پیامدهای تاریخی پنج حکومت متقارن : بحران سیاسی و شکوفایی علمی گروه های اجتماعی اهمیت به مناسک ایرانی / رسمی شدن زبان فارسی/ شاعران و دانشمندان نامی/ رشد طبقه متوسط سنت های مذهبی قبل از اسلام تقدس آب و نور و نمادهای آنها جهت مفاهیم پاکی و روشنایی تفکر و باوراسلامی توحید ، کثرت در وحدت ، عبارت و مفهوم لله بقا و ذره گرایی دیدگاه های هنری تجرید و انتزاع / نقوش هندسی و گیاهی / استفاده بیشتر از سفال / اهمیت زبان فارسی خوراکی ها و آداب و لوازم خوردن و آشامیدن استفاده زیاد از آش / تنوع میوه / استفاده بیشتر از سفال و فلز برنج بجای طلا و نقره / استفاده از گوشت و حبوبات و غلات و ذکر فراوانی انواع آنها در سفرنامه ها اشاره شاعران به ظروف به کاسه ، کوزه و صراحی به فراوانی در شعر شاعران این دوره مشاهده می شود."