چکیده:
در اوایل سده سوم هجری استقلال دلائل نگاری که به معجزات پیامبر(ص) میپرداخت، از سیره نگاری نشان از تحول در نگارش سیره است. این جدایی زمانی اتفاق افتاد که نیاز جامعه به دریافت و فهم معجزات پیامبر(ص) افزونتر شد. به عبارتی برای شاخص نشان دادن شخصیت پیامبر(ص) از دیگران، دلائل نگاری با هدف نگارش احوال پیامبر (ص) به عنوان صاحب شریعت، اخلاق و معجزات ایشان به سرعت رواج یافت. کتاب شرف النبی با اختصاص به معجزات پیامبر(ص) در نیمه دوم سده چهارم هجری از مهمترین آثار مدون در این حوزه است. این اثر در مقایسه با دیگر کتابهای دلائل از حجم کمتر و نظم ویژه برخوردار است. در پژوهش حاضر بوسیله منطق اکتشافی و بهره گیری از روشـهای کمی و با روش برداشت محتوایی از معجزات مطرح شده در کتاب خرگوشی، طیفی ترسیم میشود تا فرایند تمرکز و پراکندگی حاکم بر تعداد وتنوع معجزات نشان داده شود.
نتایج بررسی معجزات در کتاب خرگوشی، تمرکز روایات بر معجزات کرامتی کمالاتی را نشان میدهد. روایات معجزات تحدی طلبانه در پراکندگی بوده و توجه به معجزات نفرینی ـ مجازاتی و سپس گونه مبارزهای ـ تحدی طلبانه از کمترین درصد بسامد برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
گونه شناسی معجزات پیامبر (ص ) در کتاب شرف النبی واعظ خرگوشی * شهلا بختیاری ** مونا امیری چکیده در اوایل سده سوم هجـری اسـتقلال دلائـل نگـاری کـه بـه معجـزات پیـامبر(ص ) میپرداخت ، از سیره نگاری نشان از تحول در نگارش سیره است .
با توجه به مقصود این پژوهش در نوع شناسی معجـزات پیـامبر(ص ) در کتاب شرف النبی خرگوشی ، روایات تکراری با موضوع همسان حذف میشود.
هرچند کتاب شرف النبی خرگوشی از جامعیت دلائل بیهقی برخوردار نیست ، اما در این کتاب معجزاتـی از پیامبر(ص ) آورده شده است که پیش از آن ذکر نشده بود و بـرای نخسـتین بـار در ایـن کتاب جمع آوری شدهاند .
در محاسبه این نوع از معجزات پیامبر (ص ) باید اشاره نمود که ٥٦ مـورد از معجـزات پیامبر (ص ) از ١٢٠ معجزه پیامبر(ص ) در این کتاب ، متعلق به این گروه است کـه البتـه از این ٥٦ مورد ١٤روایات به شکل تکراری با راویان مختلف بیان شده است .
٥٣% درصد از کل معجزات پیامبر (ص ) در کتاب شرف النبی خرگوشی را به خود اختصاص داده است .
محاسبه این گرنه معجزات به قرار زیر است که از ١٢٠ مورد کل معجزات پیـامبر(ص ) در کتاب شرف النبی ،١٣ مورد به گروه علم غیبی اختصـاص دارد کـه بـدون تکـرار آمـده است .
در محاسبه ، از١٢٠ مورد کل معجزات پیامبر(ص ) در کتاب شرف النبی ، سـه مـورد بـه گونه مبارزهایی – تحدی طلبانه اختصاص دارد کـه بـدون تکـرار آمدهانـد.