چکیده:
ایران پس از سالها تحریم، بدنبال یک توافق هستهای امید داشت تا هرچه زودتر تحولی عظیم را در روابط خود با دولتهای دیگر شاهد باشد. یکی از مهمترین طرفها برای ایران اتحادیه اروپا بود که پس از توافق، گشایش خاصی در روابط با آن دیده نمیشود. اما برای هر دوطرف انگیزههای قوی وجود دارد که میتواند در درازمدت باعث گسترش سطح روابط شود و بازی با حاصل جمع مثبت را به همراه داشته باشد. هدف از نگارش این مقاله نشان دادن انگیزههای مزبور و موانع بر سر راه عملی شدن آنهاست. عمده مواد این مقاله متمرکز بر روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از توافق هستهای است که البته به سبب کمبود منابع برای این دوره، بر منابع کتابخانهای سالهای پیش تکیه شده است. در این پژوهش پس از تلاشی توصیفی و تبیینی این مهم مورد بررسی قرار گرفت که ایران میتواند با تمرکز خود بر اتحادیه اروپا علاوه بر آنکه جایگاه خود در روابط بینالملل را بهبود بخشد، تا حدودی خصم دیرینه ایالات متحده، را نیز به چالش بکشد.
خلاصه ماشینی:
"طبق دستورکار خارجی سال 2015 اتحادیه اروپا، سیاست این سازمان در دوره تنش روابط با ایران دولبه بوده است، مذاکره در عین فشار (برخلاف آمریکا صحبتی از جنگ نیست)، «تحریمها به علت موارد حقوق بینالملل، حقوقبشر و آزادیهای اساسی در ایران انجام میشوند و فیالذات هدف نیستند، در تحریمها ملاحظه مردم ایران نیز صورت گرفته است»، هرچند کاملا واضح است که بخش عظیمی از نوشتار اخیر انگیزههای اعلامی است نه اعمالی اما به هرصورت حتی در چنین متون اعلامی نیز مواضع اتحادیه اروپا بسیار معتدلتر از آمریکا است.
نظریه مطمحنظر چنین عنوان میشود: با توجه به مرتفع شدن شکاف اصلی میان ایران و اتحادیه اروپا، ایران میتواند با مشارکت این سازمان در مبارزه با تروریسم، صادرات گاز، مسائل زیستمحیطی، خنثیسازی روندهای مولد یکجانبهگرایی در عرصه بینالملل وارد همکاری شود و همزمان با گامهای نه چندان بلند ولی مداوم در عقد قرارداد با شرکتها و بانکهای کوچک، نهرهایی را در طول زمان ایجاد نماید تا در درازمدت با پیوند این نهرها رودی ایجاد گردد که به اتحادیه اروپا در جهت استقلال عمل مقابل آمریکا فشار آورد.
باتوجه به آنکه کشورهای عضو اتحادیه اروپا به سهگروه تقسیم میشوند الف) اعضای تعیینکننده (فرانسه و آلمان)؛ ب) اعضای موثر (اسپانیا، ایتالیا، یونان و کشورهای اسکاندیناوی)؛ ج) اعضای تابع (بقیه اعضا) (خارقانی،پیشین: 42)، ایران باید ضمن تلاش برای گسترش روابط با اعضای اصلی (که در حال حاضر انگلیس در حال حذف شدن است و این خود تا حدودی به نفع ایران است چراکه یکی از بزرگترین مخالفان ایران در اتحادیه بود)، تمرکز را روی خود سازمان قرار دهد تا قدرت آن افزایش پیدا کند."