چکیده:
ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ و اﺳﺎﺳﯽ در ﺟﻮاﻣﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﻪ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻓﮑﺮی ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻋﺮﺻﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻓﮑﺮی را ﻣﯽﺗﻮان ﻋﺮﺻﻪ داﻧﺸﻤﻨﺪان، اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان، ﻧﺨﺒﮕﺎن، ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﺎن و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﻗﺸﺮ ﺧﺎﺻﯽ از ﺟﺎﻣﻌﻪ داﻧﺴﺖ ﮐﻪ وﺟﻮد و ﺣﻀﻮر اﯾﺸﺎن ﺿﺮورﺗﯽ اﺳﺎﺳﯽ و ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﺮای رﺷﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد. در ﯾﮏ ﻧﮕﺎه ﮐﻠﯽ، ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﮕﯽ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺪرن، ﺗﻮﺟﻪ و ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺧﺎص آنﻫﺎ از ﻋﺮﺻﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻓﮑﺮی ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ، ﺑﺎ ﻋﻨﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﺳﻨﺪ ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز 1404، ﻗﺎﻧﻮنﮔﺬار در ﺑﻨﺪ د ﻣﺎده 17 ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﺑﺎ درک اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻓﮑﺮی، اﻗﺪام ﺑﻪ وﺿﻊ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﺑﺎزار ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺠﺎریﺳﺎزی اﯾﺪهﻫﺎی ﻓﮑﺮی در ﺣﻮزهﻫﺎی ﺻﻨﻌﺖ، ﺗﺠﺎرت و ﮐﺸﺎورزی ﻧﻤﻮده اﺳﺖ. از آن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺬﮐﻮر اﯾﺠﺎد ﺑﻮرس اﯾﺪه ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪه ﭼﻨﯿﻦ ﻧﯿﺎزی ﻣﯽﺷﻮد، ﻟﺬا در ﺳﺎل 1393 ﺷﺮﮐﺖ ﻓﺮاﺑﻮرس ﻋﻬﺪهدار اﯾﻦ ﻣﻬﻢ ﺷﺪ. ﻧﻘﺶ ﺑﺎزار ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﺄﺳﯿﺲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ، از اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋهای ﺑﺮﺧﻮردار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﯾﺪ. ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ در اﯾﻦ ﻧﻘﺶآﻓﺮﯾﻨﯽ، ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﻮاﻋﺪ و ﻣﻘﺮرات ﺣﺎﮐﻢ اﻫﻤﯿﺖ ﺧﺎص ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ. در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺳﻌﯽ ﺑﺮ آن ﺷﺪه اﺳﺖ، ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﻮﺟﻮد، ﺿﻤﻦ ﺗﺒﯿﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﻘﺶ، ﻧﻘﺎط اﺑﻬﺎم و زواﯾﺎی ﭘﻨﻬﺎن آن روﺷﻦ ﮔﺮدد.
خلاصه ماشینی:
در کشور ما، با عنایت به سند چشم انداز ١٤٠٤، قانون گذار در بند د ماده ١٧ قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران با درک اهمیت موضوع مالکیت فکری، اقدام به وضع قانون جهت ایجاد بازار به منظور تجاریسازی ایده های فکری در حوزه های صنعت ، تجارت و کشاورزی نموده است .
(همان : ٣) در حقیقت ، بازار دارایی فکری آمده است تا در راستای اجرای مفاد بند «د» ماده ١٧ قانون برنامه پنجم توسعه ، برای تکمیل ارتباط حلقه علم و صنعت شرایطی را فراهم نماید تا دانشگاهیان ، مخترعان و مبتکران بتوانند در ارتباطی نظام مند، ایده ها و ابتکارات خود را به مرحله تجاریسازی برسانند و ابزاری برای شکوفایی بکارگیری ظرفیت های کشور و توسعه حوزه تفکر خلاق و اقتصاد دانش بنیان در کشور باشد، و به این شکل بازار سرمایه کشور با حضور در یکی از عرصه های راهبردی دانش و فناوری کشور، نقش بیبدیلی را در توسعه میان مدت و بلند مدت آن ایفا خواهد نمود.
(مارکت ویکی، ٢٠١٤) ١ مصوب ٢٥ فروردین ١٣٨٨ و اصلاحیه مصوب ٢٤ اردیبهشت ١٣٩٠ هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار 2 Intellectual Property Exchange International, Inc. بازار بورس بین الملل دارایی فکری (IPXI)١ برای این منظور طراحی شده است تا به مالکان داراییهای فکری اجازه دهد تا دارایی معنوی خود را به شکلی مؤثرتر به پول تبدیل نموده و دسترسی به مدیریت ریسک ابزارهای لازم جهت تأمین خرید و فروش ارائه شده توسط ایشان را اعطا کند.