چکیده:
این مقاله به دنبال آسیب شناسی یکی از ناهنجاری های جامعه ایرانی یعنی «بدپوششی» است. بدین منظور با استفاده از چهار نظریه ساختاری، فرهنگی، معنایی و مبادله ای، تبیین جامعه شناختی جامعی از این ناهنجاری ارائه شده است. چهار الگوی نظری در خانواده مطلوب اسلامی به نحو خاصی متجلی شده اند که به کارگیری آنها به صورت پیامدی «حجاب» را بازتولید می کند. در خانواده ایرانی این الگوهای نظری با تفاوت هایی از خانواده مطلوب اسلامی بیان شده است و این تفاوت ها منجر به نابهنجاری هایی از جمله در سبک پوشش و حجاب شده است. بر این اساس، با استفاده از روش تطبیقی نشان داده شده است که دو نوع خانواده اسلامی و خانواده ایرانی در مقوله حجاب چه تاثیرات متفاوتی تولید می کنند. نتیجه ای که حاصل شده این است که برای درمان این نابهنجاری می بایست خانواده ایرانی، دقیقا به نحوه چینش چهار الگو در آموزه های اسلامی از خانواده توجه نماید تا به طور پیامدی امر نابهنجار «بدپوششی» جای خود را به پدیده بهنجار «حجاب» دهد.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس، با استفاده از روش تطبیقی نشان داده شده است که دو نوع خانواده اسلامی و خانواده ایرانی در مقوله حجاب چه تأثیرات متفاوتی تولید میکنند.
به عبارتی، این مقاله با نگاهی آسیبشناسانه به ساز و کارهای اجتماعی و خانوادگی در ایران، میخواهد نشان دهد که چگونه افراد به یک پدیده اجتماعی (بدپوششی) که دارای آثار زیانبار است روی آوردهاند و از پدیده اجتماعی دیگر (حجاب) که تماما دارای فایده برای فرد و جامعه است، روی گرداندهاند.
برای پاسخگویی به این پرسش بنیادی از چهار نظریه مطرح در جامعهشناسی یعنی ساختاری، فرهنگی ، معنایی و مبادلهای کمک گرفتهایم تا نشان دهیم چه ساز و کارهایی در جامعه و خانواده ایرانی طی میشود که یک پدیده مخرب (بدپوششی) در نزد بخشی از جامعه مقبولیت به دست میآورد.
فرض مقاله بر این است که چون بین اجزای خانواده اسلامی سازگاری تام وجود دارد، اختلال پیدا کردن و یا ناهماهنگ و غیر کامل اجرا کردن آن به خروجیها و زیرمجموعههای این خانواده که حجاب را هم یکی از آنها میتوانیم تلقی کنیم، آسیب وارد میکند.
از نظر فرهنگی میخواهیم بدانیم که فقدان چه نوع عواملی رابطه بین اعضای خانواده را مخدوش نموده است که حاصل این خدشهدار شدن روابط خانوادگی را در پدیده نابهنجار بدپوششی نیز میتوانیم ملاحظه کنیم.
بر این اساس، میخواهیم بدانیم که نوع کنش و واکنش اعضای خانواده و نظام پاداش و تنبیه در دو نوع الگوی مطلوب خانواده اسلامی و الگوی موجود خانواده ایرانی چگونه است که در یکی میتوان مقولات تربیتی ارزشمندی همچون حجاب را استمرار داد، اما در دیگری این مقولات تربیتی با مشکل مواجه میشوند.