چکیده:
چوب مورداستفاده برای ساخت سازهای موسیقی همواره نیازمند نوعی از پیش تیمار برای آماده سازی است. اغلب این پیش تیمارها ریشه در تجربه سینه به سینه منتقل شده از سازندگان ساز دارند و هیچگاه به صورت علمی مورد بررسی قرار نگرفته اند. چوب توت سفید به عنوان ماده اصلی مورد استفاده در ساخت سازهای کاسه ای ایرانی (تار، سه تار و کمانچه) در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. دستگاه ارتعاش خمشی دو سر آزاد جهت اندازهگیری سه فاکتور نشانگر خواص صوتی – مکانیکی (مدول الاستیسیته: E′، مدول ویژه: E′/ρ و ضریب میرایی: tanδ) در محدوده آکوستیکی استفاده شد. چوب توت تیمارنشده دارای دانسیته پایینتری از گونه های معمول مورد استفاده برای جعبه های صوتی سازهای اروپایی بود و مقادیر کمتری ازضریب میرایی را برای مقادیر معین مدول ویژه در مقایسه با رابطه استاندارد نشان داد. مراحل سه پیش تیمار سنتی معمول در کارگاههای ساز سازی عینا در آزمایشگاه بازسازی شد: خشک کردن و رطوبت دهی دوره ای که نمونه ای از آماده سازی سنتی چوب و پیرسازی کوتاه مدت آن به شمارمیرفت ضریب میرایی را 10 درصد کاهش داده و در عین حال تاثیر منفی ای بر مدول ویژه نداشت. خیساندن طولانی مدت چوب (تا چهار ماه) در آب سرد باعث خروج مواد استخراجی و کاهش دانسیته شد، اما بر ضریب میرایی اثری نداشت. تیمار آب گرم کوتاه مدت (دو الی دوازده ساعت) باعث خروج مواد استخراجی به همان میزان تیمار آب سرد شد، اما ضریب میرایی را افزایش داد. این نتایج در بعضی موارد تاییدکننده تیمارهای سنتی (خشک کردن و آماده سازی طولانی مدت) و در بعضی موارد برخلاف آنها هستند (تیمار کوتاه مدت در آب گرم). برای تفسیر بهتر نتایج در رابطه با «نشانگرهای کارایی صوتی»، بررسی تاثیرات فرهنگی – منطقه ای بر ترجیحات موسیقیایی ساز سازان و نوازندگان ایران لازم به نظر میرسد.
خلاصه ماشینی:
"چوب توت سفید بهعنوان ماده اصلی مورد استفاده در ساخت سازهای کاسهای ایرانی (تار، سه تار و کمانچه) در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است.
چوب توت تیمارنشده دارای دانسیته پایینتری از گونههای معمول مورد استفاده برای جعبههای صوتی سازهای اروپایی بود و مقادیر کمتری ازضریب میرایی را برای مقادیر معین مدول ویژه در مقایسه با رابطه استاندارد نشان داد.
مراحل سه پیشتیمار سنتی معمول در کارگاههای ساز سازی عینا در آزمایشگاه بازسازی شد: خشککردن و رطوبتدهی دورهای که نمونهای از آمادهسازی سنتی چوب و پیرسازی کوتاهمدت آن بهشمارمیرفت ضریب میرایی را 10 درصد کاهش داده و در عین حال تاثیر منفیای بر مدول ویژه نداشت.
نتایج و بحث خواص آکوستیکی چوب توت پیش از تیمار رابطه استاندارد بین مدول ویژه و ضریب میرایی پیش از این توسط اونو و نوریموتو (1983 و 1984) برای تعداد زیادی از پهن برگان و سوزنی برگان مشخص شده است.
برای چوب توت سفید، همانطور که در تصویر 2 نشان داده شده است، برای مقادیر مشخص از مدول ویژه مقادیر کمتری از ضریب میرایی مشاهده میشود (نسبت به استاندارد).
تیمارهای آبی: دمای محیط و ºC70 تاثیر زمان بر کاهش وزن: معمولا جهت استخراج از طریق روشهای موجود در استاندارد از پودر چوب استفاده میشود (Tappi standard T207cm-08).
با این همه تغییرات کوچک در دماهای پایینتر هم اگر برای مدت طولانی اعمال شوند، اتفاق میافتند (Minato & Hayashi 2008, Placet et al.
Effects of high temperature kiln drying on the practical performances of Japanese cedar wood (Cryptomeria japonica) II: changes in mechanical properties due to heating."