چکیده:
عثمان سومین خلیفه از جمع خلفای راشدین پس از بدست گرفتن امر خلافت دست به کارهـا و اقداماتی زد که ضمن ایجاد دسته بندیهای جدید در میان مـسلمانان آن روزگـار باعـث شـد جامعه اسلامی به مقدار زیادی از آرمانهای اصلی خویش دور افتاده و حتی بـسوی ارزشـهای عصر جاهلی گام بردارد. امری که باعث شد معتقدان واقعی شریعت اصیل در مقابل ایـن رونـد ایستادگی نمایند. علاوه بر پیروان حقیقی مکتب اسلام افراد و جریانهـای دیگـری نیـز بنـا بـه دلایل متعدد علم مخالفت با خلیفه سوم را برافراشتند کاری که در نهایت با عـدم درک درسـت شرایط از سوی عثمان و اصرار بر شیوههای غلط حکـومتگری باعـث شـد تـا نهایتـا فرصـت طلبان با دست یازیدن به قتل خلیفه سوم راه را برای زمامداری احتمالی خود یا کـسانی کـه در صورت دستیابی به آن سهمی هم برای آنها قائل شوند باز نمایند امری که تا حدود زیـادی هـم تحقق یافت . در این نوشتار قصد داریم تا با نگاهی به چند کتاب مرجع تـاریخی مـاجرای قتـل عثمان را در نوشته های ایشان پیگیری نمائیم . منابعی که در اینجا به آنها پرداخته شد. عبارتند از: تاریخ طبریـ مروجالذهب ـ التنبیه و الاشراف ـ تاریخ یعقوبی و الکامل
خلاصه ماشینی:
"یک بدعت / اعتراضی دیگر به نوشته طبری اولین باری که مردم درباره عثمان آشکارا اعتراض کردند زمانی بود که وی به عنوان خلیفه مسلمانان د ر منی نمازش را بصورت تمام خواند حال آنکه تـا پـیش از آن پیـامبر خـدا (ص ) و ابوبکر و عمر نماز را در آنجا دو رکعتی می خواندند حتی خود عثمان در سالهای اول چنین می کرد امـا ناگهان تغییر روش داد و نماز را کامل خواند این امر باعث شد عده زیادی از یاران پیامبر (ص ) بـه ایـن بدعت عثمان معترض شوند از جمله علی (ع) که شیوه نماز خواندن پیـامبر (ص ) و دو خلیفـه قبـل را 3 برای او یادآور شد اما عثمان که پاسخی برای این بدعت خود نداشت گفت : رأی من چنین است !
علاوه بر این افراد شخصی مثل عمروبن عاص نیز نقش مهمی در تحریک شورشـیان داشـتند هـر چند به ظاهر پشتیبان خلیفه به شمار می رفتند عمروبن عاص که در ابتـدای محاصـره عثمـان از مدینـه بیرون رفته بود بعدها اذعان کرد که در تحریک مردم علیه عثمان نقش داشته است «من وقتی بـه دملـی دست بمالم بازش می کنم ، بر ضد او تحریک می کردم تا آنجا که چوپان را میـان گوسـفندانش بـر سـر 2 کوه تحریک می کردم.
قاتلان وقتی محمدبن ابی بکر بیرون آمد شخصی به نام قتیر «قنبره» همراه سودان بن حمـران و غـافقی بـر عثمان شوریدند غافقی او را با جنگ اقرای آهنین فرد و قرآنـی کـه پـیش رویـش بـود را بـا لگـد بـه گوشه ای پرتاب کرد برخی گویند آنکه ضربه نهایی را بـر عثمـان وارد آورد و کـشت کنانـه بـن بـشر 5 تجیبی بود ١- ابن اثیر، همان، ص ١٧٢٣."