چکیده:
یکی از بحث برانگیزترین موضوعات در باستان شناسی ایران، بررسی کلیات هنـری دوران اشکانیان است . زمانی که منابع تاریخی و مدارک باستان شناسی دچار خـلاء مـی شـوند بـا بررسی چند آثار هنری می توان پی به آن خلاء تاریخی برد. از جملـه بـه نقـش هلنیـسم و میزان تاثیر آن در هنر این دوره پی می بریم .
خلاصه ماشینی:
"حتی بررسی مجسمه ها و نقاشی های دیواری در «دورااروپـوس» پـالمیرا، و هتـره (الحضر) نشان می دهد که این آثار ممکن نیست تنها بر مبنای سـنت هـای یونـانی یـا آشـوری به وجود آمده باشد و لااقل قسمتی از آنها بدون شک محصول کار و ذوق هنرمندان ایرانی بایـد ١- راوندی، مرتضی .
بنابراین اصطلاح «هنر پـارتی » بـرای ناحیـه ای میان بیابان سوریه و آسیای صغیر در دورة بین سده سوم قبل از میلاد تـا سـده سـوم مـیلادی بـه کـار می رود که ویژگی های سبک ساز معینی دارند که نشانه هنر خـود پارتیـان اسـت یـا در منـاطق تحـت سلطه یا نفوذ آنها به وجود آمده و رشد کرده است .
٤ آثـاری کـه از مجسمه سازان ایرانی در دورة اشکانی باقی مانده است بسیار معدود، ولی در بیشتر آنها از هنر های یونان بدون توجه به خصوصیات محلی ایران تقلید شده است از این رو مجسمه هـای آن ١- دیاکونوف ، م.
در این دوره ساخت مجسمه های افراد عادی نیز متداول شد آنچه در امر مجـسمه سـازی اشـکانی باید بدان اشاره کرد، تحرک نداشـتن و ایـستایی مجـسمه هـای آنـان اسـت کـه در مقایـسه بـا نمونه های یونانی و رومی می بایست اغلب این مجسمه ها برای نمـایش در کنـار دیوارهـا قـرار گیرند و به طور کلی توجه کمتری به قسمت پشت مجسمه می شـد.
در دورة اشکانی این هنر تداوم یافت و نمونه عالی این آثار را می توان در مجموعة نفیس ریتونهای نسا جستجو کرد و ایـن مجموعـه در کـاوش هـای باسـتان شناسـان روسی در بخش نسا قدیم در یکی از اتاقهای ساختمان مجتمع شمالی حفاری شـد کـه در آن چهل ریتون عاجی به دست آمده است ."