چکیده:
«مولود فرعون» و «جلال آل احمد» در ادبیّات الجزایر و ادبیّات فارسی، متأثّر از اوضاع نابسامان جامعۀ خویش در ضمن داستانپردازی، به نقد و تحلیل رفتارهای اجتماعی نامناسب روزگار خود پرداختهاند، و هر دو از مصلحان و روشنفکران جامعۀ خود نیز بودهاند. رفتارهای نامطلوب در میان مردم همچون حسادت، سوءظن، خرافات و تقلید از پوششهای غربی نیز مورد انتقاد این دو نویسنده قرار داشته است. این مقاله به شیوۀ توصیفی - تحلیلی و بر اساس مکتب تطبیقی آمریکایی، رمان ابن الفقیر مولود فرعون و داستان مدیر مدرسه جلال آل احمد را از منظر جامعهشناسی ادبی مورد بررسی قرار داده است. از مهمترین دستاوردهای پژوهش حاضر میتوان انعکاس مفاهیم و مضامینی چون فقر، تبعیض، جهل و اوضاع نابسامان خانواده و... را نام برد، با این تفاوت که «مولود فرعون» جامعة روستایی خود و «جلال آل احمد» جامعة کوچک مدرسه را مورد انتقاد قرار دادهاند؛ امّا با این حال، فقر را عامل اصلی نابسامانی مردم میدانند.
خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در رمان ابن الفقیر اثر مولود فرعون و داستان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد 1 فاطمه قادری 2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد، ایران مریم کیانی 3 دانشجوی کارشناسیارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد، ایران مرضیه کاظمی زهرانی 4 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، ایران چکیده «مولود فرعون» و «جلال آل احمد» در ادبیات الجزایر و ادبیات فارسی، متأثر از اوضاع نابسامان جامعۀ خویش در ضمنداستانپردازی، به نقد و تحلیل رفتارهای اجتماعی نامناسب روزگار خود پرداختهاند، و هر دو از مصلحان و روشنفکران جامعۀ خود نیز بودهاند.
این مقاله به شیوۀ توصیفی - تحلیلی و بر اساس مکتب تطبیقی آمریکایی، رمان ابن الفقیر مولود فرعون و داستان مدیر مدرسه جلال آل احمد را از منظر جامعهشناسی ادبی مورد بررسی قرار داده است.
مولود فرعون، در اولین اثر خود به مسئلۀ فقر در دوران اشغال استعمار پرداخته که عنوان داستان ابن الفقیر دلیل بر وجود این مسئله است.
از جملة این نویسندگان «جلال آل احمد» بود که توانست اوضاع نابسامان جامعة خود را به خوبی در ضمن داستان مدیر مدرسه مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و مسائل اجتماعی را به نقد کشاند.
روش پژوهش و چارچوب نظری این پژوهش به شیوة توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و الکترونیکی انجام شده است و برای انجام این پژوهش، ابتدا شرح احوال و زندگی «مولود فرعون» و «جلال آل احمد» مورد بررسی قرار گرفته و پس از آن با مطالعۀ رمان ابن الفقیر و داستان مدیر مدرسه، مضامین اجتماعی مورد نظر از آن استخراج گردیده است.