چکیده:
منابع تامینکنندة آب شرب شهر همدان شامل سدّ اکباتان و منابع آب زیرزمینی دشت همدان - بهار است. با توجّه به بحران آب موجود در منطقه، در این پژوهش، امکان تامین آب شرب شهر در افقهای زمانی میانمدّت (سال 1410) و بلندمدّت (سال 1430) بررسی شده است. برای این منظور، اقدام به مدلسازی سیستم منابع و مصارف حوضة سدّ اکباتان و منبع زیرزمینی تامینکنندة آب شرب به کمک نرمافزار ویپبا استفاده از آمار 40 ساله گردید. ابتدا شرایط واقعی مصارف و منابع حوضة آبریز در شرایط فعلی و دو حالت برداشت آب غیرمجاز و مجاز از منبع آب زیرزمینی مدل شد. نتایج نشان داد که در وضع برداشت مجاز آب از منابع زیرزمینی، مقادیر کمبود سالانة آب شرب همدان حدود 8/ 2% است. همچنین این مقدار در سایر بخشهای مصرفی در محدودة مجاز قرار گرفت. سپس با داشتن مصارف سرانه و برآورد جمعیّت شهری در افقهای زمانی مذکور، ابتدا میزان تقاضای آب شرب محاسبه و با ثابت در نظر گرفتن تقاضای آبی در سایر بخشها، مدلسازی حوضة آبریز در افقهای زمانی تحقیق انجام شد. بر اساس نتایج، شهر همدان با منابع آب و روند رشد جمعیّت موجود، در سالهای 1410 و 1430 به ترتیب با 6/ 19% و 3/ 34% کمبود مواجه خواهد شد. با توجّه به ثابت بودن منابع آب و کمبودهای قابل توجّهی که در افقهای تحقیق به دست آمد، جهت مقابله با این کمبودها، با مدیریت عرضه و تقاضا، راهکارهای سازهای و غیر سازهای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که راهکارهای سازهای به تنهایی پاسخگو نبوده و ضروری است که در کنار راهکار سازهای، راهکارهای غیر سازهای به عنوان راهکار پایدار و اثرگذار ملاک عمل قرار گیرد.
Ekbatan Dam and groundwater resources in Hamedan-Bahar plain are the main suppliers of drinking water in Hamedan city. The aim of this study is to evaluate drinking water supply in the medium-term time horizons (1410) and long term (1430). Therefore، resource system، consumption area of Ekbatan dam and underground provider are modeled by WEAP using 40-year-old statistics. calibrating the findings، the actual conditions of use and watershed resources in the current situation (in 1391) and both unauthorized and authorized the withdrawal of underground water source were modeled. The results showed that water shortage of Hamedan is around 2.8% annually. Having per capita expenditure per person as well as the urban population estimated in the aforesaid period، at first، the demand for drinking water is calculated. Then، considering water demand to be constant in other sectors، water demand was modeled. The results showed that about 19.6% and 34. 4% in 1410 and 1430 respectively face water shortage. The situation was almost the same in other sectors. Due to constant water resources and significant deficiencies in the research horizons، respectively، structural and non-structural solutions and their effects were tested. However، it was observed that structural measures alone are not helpful. That is why non-structural solutions on side structural solutions were proposed and examined.
خلاصه ماشینی:
"این بررسی، نشان داد که به طور کلی نیـاز آبـی در بخـش کشـاورزی نسـبت بـه سـال هـای 1- Ewaso Ng’iro 2- Samboum 3- Guiers 4- Hollerman 5- Bennin 6- Mehta 7- Arranz & McCartney 8- Olifants 9- Levite 10- Purkey گذشته پایین آمده و پمپاژ آب هـای زیرزمینـی کـاهش یافتـه اسـت ، در ضـمن اختصـاص آب هـای سـطحی بـه بخش های دیگر مصرف نیز افزایش داشته است .
مقدار نیاز و درصد کمبود برای مصارف مختلف در سال آبی غیرمجاز ( به تصویر صفحه مراجعه شود)کشاورزی اکباتان 10/5 10/5 6/28 4/39 %40 %58/19 همان طور که ملاحظـه مـی گـردد در شـرایط برداشـت مجـاز از آب زیرزمینـی نتـایج تـأمین مصـارف مختلـف در افق های میان مدت و بلندمدت با کمبودهای شدیدی مواجه شده است که بـرای رفـع ایـن مشـکل ، نیـاز بـه ارائـه راهکارهای مدیریتی مختلفی است که در سناریوهای زیر اجرا شده است : با لحاظ نمودن برداشت مجـاز سـالانه و بـا ثابـت در نظـر گـرفتن نیـاز آبـی بخـش هـای کشـاورزی و صـنعت و همچنین با لحاظ کردن نرخ افزایش رشد جمعیت (١٣٩٠)، پـس از اعمـال راهکارهـای سـازه ای شـامل افـزایش راندمان آبیاری در بخش کشـاورزی ، اسـتفاده از آب انتقـالی خـارج از حوضـه و همچنـین اعمـال راهکـار کـاهش تلفات شبکه آب رسانی شهری، مقادیر نیاز و مقدار کمبود آنها طبق جدول ٣ تعیین شد."