چکیده:
چشمه کارستی گرداب (منگره) با متوسط تخلیهی سالانه بیش از 330 لیتر بر ثانیه از بزرگترین چشمههای کارستی شهرستان اندیمشک به حساب میآید. هدف از انجام این تحقیق بررسی زمینشناسی ساختمانی، مورفولوژی منطقه و تعیین عوامل مؤثر بر نحوهی ظهور، تغذیه و گلآلود شدن چشمه گرداب میباشد. در این راستا مطالعات چینهشناسی، لیتولوژی، ساختاری و مورفولوژیکی انجام شده است. به این منظور، علاوه بر اینکه در 20 ایستگاه (بالا دست چشمهها) برداشت درزه و شکستگی انجام شده است و خصوصیات شکستگیها شامل مختصات، میزان بازشدگی و فاصلهی آنها اندازهگیری شده است، در محیطGIS با استفاده از تابع density از ابزار Spatial analyst، نقشهی هم تقاطع شکستگیهای منطقه تهیه شده و در نهایت مدل تفهیمی هیدروژئولوژیکی از وضعیت تغذیهی چشمهی گرداب ارائه شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که شکستگیها، زون گسلی بالارود، گـسلهای موجود در منطقه و فروچالهی چالاب در ظهور، تغذیه و گلآلود شدن چشمهی گرداب نقش اساسی دارند. با این وجود که شیب توپوگرافی و شیب لایـههای کوه چائونی به سمت چشمهی گرداب مـیباشند و آب را به سمت چشمهی انتقال میدهند، ولی مهمترین پارامتر در ظهور، انتقال آب به چشمه و گلآلود شدن آن، گسلهای موجود در منطقه مانند گسلهای منگره، چاره و ورنا میباشند. با توجه به اطلاعات به دست آمده علت ایجاد گلآلود شدن آب چشمهی گرداب در هنگام بارندگی، فروچالهی چالاب میباشد.
Gardab spring with an average annual discharge of 330 lit/s is counted as one of the important Karstic springs in the Andimeshk City. The aim of this study is surveying geological structures، morphological features and determination of factors affecting the manner of appearance، recharge and turbidity of the Gardab spring. In this regard stratigraphic studies، lithology، structural and morphological works have been done. The data obtained show that fractures، the Balarud faulting zone، faults in the region and the Chalab doline have basic roles in occurrence، recharge، turbidity and water transmission from the Chaoni Mountain and a part of the northwest of the Kooshab anticline to the Gardab (Mongereh) spring. Though، the topography and gradient of the Chaoni mountains are towards the Mongreh spring and convey water in the direction of it، but the main parameter governing water convey and turbidity are the Mongreh، Chareh and Verna faults. Based on gathered information، turbidity of the Gardab spring during rainfall is due to the Chalab doline.
خلاصه ماشینی:
نقش منفی آنها هنگامی است که به دلیل وجود صفحه گسلی ناتروا، جلوی جریان آب زیرزمینی را سد کنند به طوری که جریان را به سوی دیگر هدایت کنند و یا منجر به ظهور چشمه در سطح زمین 1- Bens et al 2- Rojstaczer et al 3- Fulljames et al 4- Rawling 5- Bense and Person 6- Wieck et al 7- Fisher and Knipe 8- Kastning گردند.
808000(رجوع شود به تصویر صفحه) نقش فروچاله ی چالاب بر کدورت و گل آلود شدن آب چشمه گرداب در منطقه ی مورد مطالعه ی فروچاله ی چالاب در بخش شمال غربی تاقدیس خوشاب و در محدودهی محور این تاقدیس و سایر فروچاله ی منطقه در بخش جنوب شرقی تاقدیس خوشاب و در مجاورت سازند گچساران قراردارند (شکل ٧).
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل (٤٠) فروچاله ی چالاب در بخش شمال غربی تاقدیس خوشاب نتیجه گیری در منطقه ی مورد مطالعه به علت عملکرد شدید تکتونیک، عوارض ساختمانی متعددی از جمله درزهها، شکستگی ها و نیز گسل های بزرگی تشکیل شده است که زمینه کارستی شدن سازند آسماری - شهبازان را در منطقه فراهم کرده است .
فروچاله ی چالاب که در اثر یک گسل عرضی و انحلال سنگ ها در بخش شمال غربی تاقدیس خوشاب به وجود آمده است باعث ایجاد کدورت و گل آلودگی آب چشمه ی گرداب در هنگام بارندگی می شود.