چکیده:
ایل بختیاری در سرکوبی استبداد محمد شاهی و برقراری مجدد نظام مـشروطه نقـش برجـسته ای داشته است . اگرچه عواملی نظیر اختلافات میان بختیـاریهـا و قاجاریـه ، تحریکـات انگلیـسی هـا، مشروطه خواهی و مشروعه خواهی بزرگان بختیاری، کسب قـدرت و البتـه همراهـی بـا علمـاء و روحانیون اصفهان در ظهور این رفتار تاثیرگذار بودند، اما صرف نظر از ایـن مـوارد ظهـور چنـین اقدامی از وضعیت خاص نیروهای اجتماعی در عصر قاجاریه حکایت می کرد. تا قبل از دوره رضـا شاه که توانست نیروهای مرکز گریز و کانونهای اجتماعی قدرت نظیر ایلات و عشایر را سرکوب و یکجا نشین نماید، جایگاه ایلات و عشایر در حیات سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانـی وزیـن بـود. تاریخ ایران گواه مبرهنی است مبنی بر این که ایلات و عشایر چگونه توانستند در برابر قدرت مرکزی ایستاده یا حتی آنرا سرنگون نمایند. سرنگونی استبداد محمدشاهی و برقراری مجدد نظام مـشروطه آخرین نمونه از نقش آفرینی ایلات و عشایر در موقعیت نیروی سیاسی - اجتمـاعی چالـشگر بـوده است ، چه این که به واسطه سیاست های رضا شاه دیگر شاهد چنین فرآیندی نبودهایم .
خلاصه ماشینی:
اگرچه عواملی نظیر اختلافات میان بختیـاریهـا و قاجاریـه ، تحریکـات انگلیـسی هـا، مشروطه خواهی و مشروعه خواهی بزرگان بختیاری، کسب قـدرت و البتـه همراهـی بـا علمـاء و روحانیون اصفهان در ظهور این رفتار تأثیرگذار بودند، اما صرف نظر از ایـن مـوارد ظهـور چنـین اقدامی از وضعیت خاص نیروهای اجتماعی در عصر قاجاریه حکایت می کرد.
این ارتباط به مرور از سطح مسائل صرف دینـی بـه تحـولات سیاسـی و اجتمـاعی توسـعه یافت به طوری که در جریان انقلاب مشروطه و پس از به توپ بستن مجلس توسط محمدعلی شـاه و اعمال حاکمیت استبدادی در ایالت های مختلف از جملـه اصـفهان، علمـای ایـن شـهر کـه دارای پیوند دیرینه با ایل بختیاری بودند، به ریاسـت حـاج آقـا نـورالله اصـفهانی و آقـا نجفـی از خـوانین بختیاری برای حمایت از مشروطیت و عودت آزادی به ملت دعـوت بـه عمـل آوردنـد.
به طوری کـه مـورخ شهیر دکتر مهدی ملک زاده یکی از عوامل مؤثر حضور بختیاریها در انقلاب مشروطه را نقـش حـاج آقا نورالله و ارتباط وی با بختیاریها می داند و مـی نویـسد: حـاج آقـا نـورالله قائـد مـشروطه خواهـان اصفهان بود و در میان معاریف ایل بختیاری این روحانی آزاد منش ، به واسـطه صـفات حـسنه و مقـام علمی و ثروت بسیار و بی طمعی و احترام زیادی که در میان مردم پیدا کرده بود خـوانین بختیـاری بـه او احترام میگذاردند.
حاج آقا نورالله برای تأمین منظور از آقای سید احمد نور بخش که سابقه مراودت با ابراهیم خان ضرغام السلطنه داشـت و ضـرغام از مریـدان وی بـود خواسـت بـرای ملاقـات خـوانین بختیاری راهی این منطقه شود.