چکیده:
امروزه رشته های هنری و صنایع دستی بسیاری که دارای پیشینه ای کهن و پرافتخار بوده اند به دلیل عدم نوآوری، فقدان اندیشه و عدم تطابق با نیازهای زیباییشناسانه و کاربردی معاصر، به تدریج جایگاه خویش را در بین مخاطبان داخلی و خارجی از دست داده و منسوخ می گردند و رشته های باقی مانده را نیز توان و یارای رقابت با محصولات روزافزون، باکیفیت ، ارزان تر و متنوع تر فرهنگ های غریب شرقی و غربی نیست. این امر موجب از بین رفتن زمینه های بسیار بالقوه و بالفعل موجود، هم در زمینه ی ایجاد اشتغال و کارآفرینی و هم در رشد و توسعه صنایعدستی و یافتن بازارهای جدید در این حوزه ها گردیده است.
این پژوهش به دنبال مطالعه و تعریف اهمیت، جایگاه، کارکردها و قابلیت های «طراحی» در نوآوری و رشد و توسعه تولید محصولات و کارآفرینی در حوزه های مرتبط با صنایعدستی و هنری کاربردی است. بدین منظور با توجه به وجود تعاریف و مفاهیم گوناگون از طراحی، در همین راستا با استفاده از روش واژه شناسی علمی (ترمینولوژیک) نسبت به تعریف معنا و مفهوم طراحی اقدام گردیده است. در این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی نسبت به مطالعه ی اهمیت، جایگاه و کارکردهای طراحی، اقدام و نقش طراحی در رشد و توسعه ی کارآفرینی در صنایع دستی مورد بررسی قرارگرفته است.
در این خصوص این نتیجه به دست آمد که امر طراحی می تواند در کنار احیا و حفاظت از طرح های اصیل سنتی ایرانی- اسلامی، در امروزین ساختن این طرح ها، متناسب با کاربرد، ذوق و سلیقه های جدید، موثر باشد. نهایتا این که «طراحی» می تواند بهعنوان یک کاتالیزور در تحریک و تدوام رشد گروه های موجود فعال در حوزه ی صنایع دستی و هنرهای کاربردی عمل نموده و کمک کند تا با ارزیابی صحیح راه حل های گذشته، به پاسخ نیازهای زندگی معاصر دست پیدا کرد.
خلاصه ماشینی:
"اگر چه عدم تغییر طرح یک محصول و حفظ اصالتهای موجود در آن در مواردی بهعنوان یک ارزش تلقی میگردد و محصولات سنتی دارای ارزشهای فرهنگی و تاریخی بسیاری هستند، از نقطه نظر اجتماعی هر روز بیش از پیش توسط امواج مدرنیته به عقب رانده میشوند و همین عامل به ظاهر ارزشمند یعنی عدم تغییر و پیشرفت در طراحی محصولات در خلال قرون متوالی، خود تبدیل به عامل افول، رکود و متروک شدن این محصولات گردیده است.
رویکرد معاصر در خصوص تعامل بین هنر، طراحی و صنایعدستی بدینگونه پیش رفته است که این حوزهها دارای همپوشانی با یکدیگر هستند و مرزهای آنها در بخشی از حوزهها دیگر چندان قابل تعریف و تفکیک از یکدیگر نیستند و همین باعث گردیده که حوزهها، ظرفیتها و قابلیتهای جدیدی از تعامل بین طراحی، هنر و صنایعدستی ایجاد و معرفی شوند که از این ظرفیتها و حوزههای جدید که با اقتضائات زندگی مدرن و امروزین سازگار است به بهترین شکل در توسعهی کارآفرینی و ایجاد ظرفیتهای جدید اشتغال در حوزههای مرتبط با صنایعدستی بهره برد (الگوی سمت راست).
یک طرح بهعنوان یک ایدهی جدید در ساخت و تولید محصولات نو، میتواند در جلب نظر مشتریان بالقوه مثمر ثمر واقعگردد و بهعلاوه ارزش افزودهی فراوانی را برای محصولی که دارای طراحی خاص هستند، نسبت به محصولات تکراری و پیش پا افتاده به همراه داشته باشد و در نتیجه موجب تداوم حیات و رونق صنایعدستی گردد."