چکیده:
بنادر و جزایر سواحل شمال خلیج فارس مرکز مبادلات تجاری مروارید خلیج فارس بوده است، بطوریکه همواره دولت های اروپایی برای تجارت صدف مروارید به این بنادر می آمدند وبا صادر کردن مروارید سود سرشاری به دست می آوردند. در دوران قاجار تجارت مروارید در سواحل شمالی خلیج فارس بین کشورهای اروپایی و سواحل ایران وجود داشت. در سال ۱۲۷۵ق(۱۸۵۹ م) شرکت تجاری رابرت وانکهوس نماینده تجاری خودرابه بندر لنگه فرستاد وتوانستند تجارت مروارید رادراین منطقه بدست بگیرند و مقدار فراوانی از مروارید این ناحیه را به هامبورگ فرستادند. پس از آلمانی ها، انگلیسی ها بودند که به تدریج به منطقه خلیج فارس توجه نشان دادند.
نگارنده می کوشدروندتجارت مرواریدرادردوران قاجار بازگو نمایدونیزدرصددپاسخ گویی به این سوال است تجارت مرواریدچه نقشی در اقتصاد سواحل شمالی خلیج فارس داشته است؟
فرضیه:صید صدف مروارید نه تنها عامل تجارت ساکنان سواحل شمالی خلیج فارس با دیگر مناطق، بلکه منبع امرار معاش بوده است.
خلاصه ماشینی:
فصل نامه ٔجندیشاپور،دانشگاه شهیدچمران اهواز تجارت مرواریددرسواحل شمالیخلیج فارس دوران قاجار ١ بهادرقیم ٢ طیبه سهرابی 1 صفیه ساکیمفرد تاریخ دریافت :۹۴/۱۱/۱۳ تاریخ پذیرش :۹۵/۲/۲۱ چکیده بنادروجزایرسواحل شمال خلیج فارس مرکزمبادلات تجاریمرواریدخلیج فارس بوده است ،بطوریکه همواره دولت هایاروپاییبرایتجارت صدف مرواریدبه این بنادرمیآمدندوباصادرکردن مرواریدسودسرشاریبه دست میآوردند.
م )استفاده میکردندمتعلق به انواعی است که فقط درخلیج فارس یافته می شد.
جمعیت کم منطقه وگستردگیفعالیت هایمرتبط باصیدمروارید ودرآمدسرشارحاصل ازآن واهمیت این صنعت درزندگیساکنین خلیج فارس کشورهایاروپاییرا ترغیب به تجارت مرواریددرسواحل شمالیخلیج فارس مینمود.
ق (۱۷۹۰م )حجم صادرات مرواریدخلیج فارس به انگلیس بیش ازپنجاه هزارپوندبوده است که بیانگراهمیت مرواریددرزندگی ساحل نشینان خلیج فارس بوده است .
دردوران قاجارتجارت مرواریددرسواحل شمالیخلیج فارس بین کشورهایاروپایی وسواحل ایران وجودداشت ،به گونه ایکه درشهرلیون فرانسه ودربندرمارسیدوشعبه تجارت خانه مرواریدبانام (الکرمستکی )وجودداردونام آن ازتجارت خانه مرواریدازنام روستایکرمسته یاکرمستج گرفته شده است که بین لاروبندرلنگه واقع است واززمان ناصرالدین شاه قاجارافرادخانواده کرمستجیدرآن دو شهرازواردکنندگان مرواریدهایگرم یاخلیج فارس ازبندرلنگه بوده اند.
وبه این ترتیب بندرلنگه به سبب صدورمرواریدبه کشورهایحاشیه جنوبیعمانات متصالح ورونق بازارمرواریداززیباترین وآبادترین بنادرخلیج فارس بوده است .
جمعیت کم منطقه وگستردگی فعالیت های مرتبط باصیدمرواریدودرآمدسرشارحاصل ازآن واهمیت این صنعت درزندگی ساکنین خلیج فارس حضور ورقابت کشورهای استعماری رادرخلیج فارس به سادگی توجیه پذیرمی کند.
٣مجموعاازخلیج فارس ۶۰الی۷۰میلیون روپیه مروارید ٤ به دست میآمدکه ازاین مبلغ فقط ۱/۵میلیون روپیه تعلق به ایران داشت .
صدف بندرلنگه باضخامت متوسط برای دکمه هایکوچک وظریف متناسب بودکه درسال ۱۲۸۰هجریبیش ازدوهزارتن ازاین صدف به خارج ٤ صادرشد.