چکیده:
یکی از مباحثی که امروزه توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است، انعکاس و انتشار اخبار حوادث و جرائم مواد مخدر در رسانهها و تاثیر آن بر جامعه و آثار روحی و روانی آن بر شهروندان است. بر این اساس، اخبار منتشره در مطبوعات میتوانند در راستای تقویت احساس امنیت یا در جهت عکس آن عمل کند. این تحقیق با هدف بررسی و تحلیل محتوای مطالب مربوط به مبارزه با مواد مخدر در روزنامههای کیهان، اطلاعات، جام جم و ایران طی سالهای 89 – 93 انجام پذیرفت. پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت، کاربردی و از نظر جمعآوری دادههای موردنیاز، توصیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه مطالب چاپشده در رابطه با مواد مخدر و مطالبی که از سوی پلیس مبارزه با مواد مخدر در حوزه مبارزه با مواد مخدر طی 5 سال اخیر در مطبوعات (کیهان، اطلاعات، ایران و جام جم) به چاپ رسیده است تشکیل میدهد. یافتههای این تحقیق نشان میدهد مطبوعات بهتنهایی قادر به انجام مسئولیتهایشان پیرامون جامعه در حوزه مبارزه با مواد مخدر نیستند. تقویت ارتباط مطبوعات با کارشناسان و متخصصان حوزههای پژوهشی، بهداشتی و نهادهای غیردولتی برای تصحیح عملکرد آنها ضروری است. درنهایت، مشخص شد که در رسانههای موردبررسی، روزنامه کیهان و اطلاعات نقش مبارزهای کمتری از خود در مقابل جرم مواد مخدر ابراز کردهاند و به جز اشارههای کلی در اکثر مواقع، به هیچ وجه به صورت جدی در خصوص مواد مخدر ورود نکرده اند. اما روزنامه جام جم و ایران با پوشش کامل اخبار و پردازش و تحلیل دقیق آن و حتی پیگیری لحظه به لحظه اخبار برخی دادگاهها در اثر سوءمصرف موادمخدر در اطلاعرسانی این اخبار اقدام کردهاند.
خلاصه ماشینی:
"لذا در این تحقیق بر آن هستیم با روش تحلیل محتوا به شناخت محتوای اخبار و مطالب مربوط به مبـارزه بـا مواد مخدر در چهار روزنامة اطلاعات ، کیهـان ، ایـران و جـام و جـم در پـنج سـال اخیـر بپردازیم ؛ به این معنا که مطالب مربوط به مبارزه با مواد مخدر از چه بازتابی در مطبوعات مذکور برخوردار بوده اند؟ این روزنامه ها چه تفاوت ها و شباهت هایی در این باره دارند؟ جدول ١- خلاصة پیشینه تحقیق نویسنده و ردیف موضوع نتایج سال انتشار اخبار مربوط به دستگیری قاچاقچیان و معتاد و اخبار حوادث و جنایات مرتبط فرح بخشی بررسی نحوة نگرش مطبوعات با اعتیاد موضوعاتی بوده اند که بیش از همه مورد توجه روزنامه های مورد 1 (١٣٨٠) ایران به مواد مخدر و اعتیاد بررسی بوده اند و کمتر به آموزش روش های پیشگیری از مواد و بررسی علل و عوامل سوءمصرف مواد مخدر توجه شده است .
نتایج به دست آمده از این تحقیق را می توان به طورکلی به صورت زیر خلاصه کرد: - بررسی تحقیقات انجام گرفته در این زمینه نشان می دهد که طرز نگرش و نگاه مردم به جرم به نحوة انعکاس آن ها در رسانه ها بستگی دارد؛ به این معنا که رسـانه هـا (در اینجـا روزنامه ها) به عنوان مهم ترین منبع خبری و تفسیری و مؤثرترین وسیله تأثیرگذار بر افکار عمومی از یک سو می توانند با اطلاع رسانی باعث ایجاد افزایش احساس امنیت شوند، اما از سوی دیگر با بازتاب زیاد جرائم موجب احساس بدبینی و ناامنی و وجود تهدید و وحشت از جرائم و نیز باعث ارتکاب جرم در افراد مستعد به بزهکاری شوند؛ چراکه نتایج مطالعات در این تحقیق نشان می دهد که بیشتر مطالب مربوط به موادمخدر در روزنامه ها به قاچاق انواع مواد مخدر و دستگیری و غیره می پردازند."