چکیده:
هدف پژوهش حاضر آگاهی نسبت به این مسئله بنیادی است که هزینههای تحقیق و توسعه به عنوان ابزاری توانمند به منظور اعمال مدیریت سود در چرخه تجاری مختلف و دورههای متفاوت اقتصادی قلمداد میشود؛ که همین امر میتواندبر حق الزحمه حسابرسان نیز تاثیر گذارد. بنابراین، ارتباط میان هزینههای تحقیق و توسعه و بهای خدمات حسابرسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی میگردد. همچنین اثر تعاملی مدیریت سود بر رابطه بین هزینههای تحقیق و توسعه و حقالزحمه حسابرسی مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری مورد پژوهش 48 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران طی سالهای1383 الی 1394 است. به منظور آزمون فرضیههای پژوهش از روش رگرسیون چندگانه مبتنی بر دادههای ترکیبی (تابلویی) استفاده شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن بود که هزینههای تحقیق و توسعه ارتباط مثبت و معناداری با حقالزحمه حسابرسی دارند؛ به علاوه مدیریت سود نیز موجب افزایش این رابطه میشود. در نهایت، این فرضیه تقویت میشود که مدیران شرکتها در راستای مدیریت سود اقدام به هزینه سرمایهای یا جاری کردن مخارج تحقیق و توسعه مینمایند.
خلاصه ماشینی:
متغیرهای پژوهش متغیر نوع متغیر علامت اختصاری نحوۀ اندازهگیری بهای خدمات حسابرسی متغیر وابسته AF لگاریتم طبیعی هزینۀ حق الزحمه خدمات حسابرسی هزینۀ تحقیق و توسعه متغیر وابسته R&D لگاریتم طبیعی هزینۀ تحقیق و توسعه (علینژاد و همکاران، 1391) اقلام تعهدی اختیاری متغیر مستقل DAC اقلام تعهدی اختیاری= اقلام تعهدی کل (TAC) – اقلام تعهدی غیراختیاری اندازۀ شرکت متغیر کنترلی SIZE لگاریتم ارزش دفتری دارائیها (نیکبخت و تنانی، 1389) سودآوری شرکت متغیر کنترلی ROA سود خالص/ مجموع داراییها (نایمی21 ،2002) اهرم شرکت متغیر کنترلی LEV کل بدهیها/ کل داراییها زیان متغیر مجازی LOSS متغیر مجازی برابر با 1 زمانی که صاحبکار زیان خالص گزارش کرده باشد و در غیر اینصورت صفر تراکم کاری حسابرس متغیر مجازی BUSY متغیر مجازی برابر با 1 برای شرکتهایی که پایان سال مالی آنها منتهی به 29/12 باشد و در غیر اینصورت صفر (حبیب و همکاران 1393؛ رجبی و محمدیخشوئی، 1387) پیچیدگی حسابرس متغیر کنترلی INVERC نسبت مجموع موجودیها و حسابهای دریافتنی به جمع داراییها (هی و همکاران، 2006) نوع حسابرس متغیر مجازی A TYPE حسابرسی توسط سازمان حسابرسی انجام شده باشد؛ عدد 1 و در غیراینصورت عدد صفر (رجبی و محمدیخشوئی ،1387؛ نیکبخت و تنانی ،1389) تأخیر در صدور گزارش حسابرسی متغیر کنترلی ARL فاصله زمانی پایانسال مالی و تاریخ ارائه گزارش حسابرسی (هافتون و جاب22، 1999) دورۀ تصدی حسابرس متغیر کنترلی TENURE تعداد سنواتی که حسابرس در استخدام یک شرکت واحد است (عزیزخانی و آقابیگی، 1392) جدول شمارۀ 2.
Journal of International Accounting, Auditing & Taxation, 8(2), 215-240.