چکیده:
امروزه ارزیابی ریسک شکست تجهیزات پزشکی با توجه به نقش حیاتی عملکرد صحیح این تجهیزات، ضرورت اجتنابناپذیری است. در این مطالعه تلاش شده است ریسک شکست تجهیزات اتاق عمل در یکی از بیمارستانهای شهر تهران تحلیل شود. برای این کار، پس از طراحی سیستم استنتاج فازی چند مرحلهای، میزان ریسک نُه مورد از شکستهای مهم تجهیزات این بخش با سیستم مذکور ارزیابی شد. مسئلۀ شایان توجه این مطالعه، ارزیابی شاخصهای فرعی و مهم مربوط به عوامل اصلی ریسک شکست است که تاکنون در طراحی سیستمهای استنتاج به آن توجه نشده بود. نتایج حاکی از آن است که شکستهای «اشکال در کنترل و تنظیمات فشار CO2» و«خرابی باتریهای نیکل ـ کادمیوم»،به ترتیب از بیشترین و کمترین ریسک برخوردارند و این نتیجه با ارزیابی خبرههای با تجربۀ تحقیق نیز سازگار بوده است؛ از این رو طراحی نوعی برنامۀ نرمافزاری کاربرپسند بر مبنای الگوی ارائه شده میتواند به بیمارستانها کمک کند تا بدون نیاز به بازرسیهای حضوری کارشناسان خبره، ریسک خرابی تجهیزات را در دورههای معین ارزیابی کنند.
Nowadays failure risk assessment of medical equipment considering the crucial role of proper functioning of these equipment, make it unavoidable necessity. In this study, the risk of equipment failure in the operating room of a hospital in one of the hospital in Tehran is analyzed. In this regard, after designing the multi-stage fuzzy inference system, the risks of nine major failures of equipment were evaluated by the system. The notable issue in this article, evaluation sub-attribute and the main factors related to failure risks that until now have been neglected in design of inference systems. The results indicate that the failures "Error in control and regulate the co2 pressure" and "Nickel-Cadmium batteries failure " have respectively the highest and lowest risk among others and this result is compatible with the experienced expertss opinion in this study; Therefore, designing a user friendly software program based on a proposed model can help hospitals to evaluate the risk of equipment failure in certain periods without need to presence inspections of certified experts.
خلاصه ماشینی:
شايان ذکر است رويکرد FMEA در حالت کلاسيک بـيش از انـدازه بر دقت تأکيد دارد و تمام عوامل را به صورت قطعي در نظر مي گيرد و از اين جهت با سيستم هاي پيچيده و دنياي واقعي چندان سازگاري ندارد، از اين رو بايد به دنبال ساخت مدل هـايي بـود کـه ابهام را بخشي از سيستم در نظر مي گيرند؛ بر همين مبنـا، در ايـن مطالعـه بـه ارزيـابي ريسـک شکست تجهيزات پزشکي در بخش اتاق عمل يکي از بيمارستان هاي شـهر تهـران ، بـا رويکـرد FMEA فازي و با هدف ارائة رويکردي کاربردي از سيستم اسـتنتاج فـازي در بخـش سـلامت پرداخته شد.
نکتة شايان توجه در بررسي پيشينة نظـري آن اسـت کـه در تمـام ايـن تحقيقـات ، سيسـتم استنتاج فازي فقط بر اساس سه متغير ورودي (معيارهاي سـه گانـة تشـخيص ، احتمـال وقـوع و شدت ) طراحي شده است ؛ در حالي که براي ارزيابي صحيح هر يک از اين معيارهـا، گـاهي بايـد شاخص هاي فرعي بيشتري را اندازه گيري کرد.
به منظور رفع ضعف هاي FMEA کلاسيک ، در اين پژوهش از رويکرد فازي براي ارزيابي RPN استفاده شده است که در آن عدم قطعيت در نظر خبرگان مـورد توجـه قـرار گرفته است و ميزان ريسک شکست تجهيزات نيز به صورت فـازي ارزيـابي و تحليـل مـي شـود.
در اين راستا سه سيستم اسـتنتاج فازي فرعي براي هر يک از معيارهاي اصلي FMEA و همچنين يک سيستم استنتاج کلي براي ارزيابي ريسک شکست تجهيزات طراحي شد.
Journal of Intelligent & Fuzzy Systems, 21(1), 135-146.