چکیده:
روش ها و شیوه های آموزش نماز در کودکان و نوجوانان، بر اصولی استوار است که مهم
ترین آن ذکر می گردد:
«اصل» به معنای بن، ریشه، زیربنا و اساس است. کلمه «اصل» را عرف عامه در مقابل
«بدل» و در مقابل «فرع» استعمال می کند، اما مقصود از این واژه در این جا، مفهوم
فلسفی آن است که با معنای «منشأ» و «مصدر» برابر می شود. علمای تعلیم و تربیت نیز
از اصول و مبانی تعلیم و تربیت چنین برداشتی دارند.
در این مقاله، سعی شده است اصول و مبانی آموزش نماز در کودکان و نوجوانان از دیدگاه
دینی (برگرفته از قرآن، احادیث و روایات ائمه اطهار(علیهم السلام) و نظریات علمای
تعلیم و تربیت) به صورت تطبیقی، تبیین و تشریح گردد.
در آموزش و تعلیم هر موضوعی، اصول و مبانی ساختار آن موضوع از اهمیت ویژه و اساسی
برخوردار است.
اصول و مبانی هر علمی به منزله ستون و پایه ساختمان است که در استحکام و عمر آن نقش
اساسی دارد. در علوم گوناگون نیز مانند جامعه شناسی، روان شناسی، تعلیم و تربیت، و
راهنمایی و مشاوره، اصول و مبانی این علوم نقش اساسی بر عهده داشته و در واقع،
فعالیت ها و روش ها مبتنی بر اصول آن علم است؛ مثلا، در راهنمایی و مشاوره، اصول و
مبانی این علم به فعالیت ها، روش ها و فنون مشاور جهت می دهد و نقش بنیادی و اساسی
در فعالیت های مشاور ایفا می کند.
روش ها و شیوه های آموزش مسائل دینی (نماز) در کودکان و نوجوانان بر اصولی استوار
است که به ذکر مهم ترین آن ها در این نوشتار پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله، سعی شده است اصول و مبانی آموزش نماز در کودکان و نوجوانان از دیدگاه دینی (برگرفته از قرآن، احادیث و روایات ائمه اطهار(علیهم السلام) و نظریات علمای تعلیم و تربیت) به صورت تطبیقی، تبیین و تشریح گردد.
تجربیات و مشاهدات نیز مؤید این مطلب است که کودکان در تقلید و یادگیری مفاهیم و مسائل دینی مثل نماز و روزه آمادگی بیش تری در مقایسه با دیگر رفتارها و موضوعات از خود نشان می دهند.
اگر مشاهده می شود که گروهی از کودکان و نوجوانان نسبت به مسائل دینی ـ از جمله نماز ـ رغبت و تمایلی از خود نشان نمی دهند، این مربوط به عوامل محیطی است که فطرت کودک را از مسیر خود منحرف کرده است.
به راستی، این گروه از والدین مصداق کلام نورانی رسول خدا(صلی الله علیه وآله)هستند که می فرماید: «وای بر فرزندان آخرالزمان، از دست پدرانشان!» گفتند: یا رسول الله، منظور شما پدران مشرکند؟ فرمود: «خیر، بلکه پدران مؤمنی که واجبات دینی را به فرزندان خود نمی آموزند و اگر آنان خود بخواهند احکام دین را فرا گیرند، ایشان جلوگیری می کنند (و حال آن که) اگر کالایی به دست بیاورند از آنان راضی و خوشحال خواهند شد.
در دعوت کودکان و نوجوانان به دین، باید به گونه ای عمل کنیم که آن ها احساس آزادی کنند و با توجه به این موضوع که انسان فطرتا خداجوست، با تذکر روش های صحیح، این فطرت را در وجود آنان بیدار نماییم و آن ها را به طرف پذیرش دین سوق دهیم.