چکیده:
احیای سیستم آب رسانی سنتی در مناطق حاشیه خلیج فارس
پورجعفر محمدرضا*
* دانشگاه تربیت مدرس
ساکنان جزایر و سواحل گرم خلیج فارس به تجربه آموخته اند که چگونه باید سیلاب های را که هر قطره از آب آنها واجد ارزش است از طریق سیستم سنتی جمع آوری نموده و سال های سال به زندگی در این دیار تداوم بخشند.
در این مقاله نخست به معرفی سیستم سنتی جمع آوری آب های سطحی (باران) پرداخته شده است. سپس به وضع کنونی این سیستم سنتی و مسایل مشکلاتی که به جای توسعه آنها بر عملکرد بهینه آنها خدشه وارد ساخته اشاره شده است. در نهایت پس از تجزیه و تحلیل برداشت های میدانی راهکارها و توصیه هایی جهت نگهداری و احیاء این سیستم با ارزش سنتی ارایه شده است. بدین ترتیب از به هدر رفتن هزاران متر مکعب آب شیرین که جهت شرب و فضای سبز منطقه نقش حیاتی دارند، جلوگیری به عمل آید.
خلاصه ماشینی:
"دکتر محمد رضاپور جعفر دانشگاه تربیت مدرس شماره مقاله:552 احیاء سیستم آبرسانی سنتی در مناطق حاشیه خلیجفارسخلاصه ساکنان جزایر و سواحل گرم خلیجفارس به تجربه آموختهاند که چگونه باید سیلابهای را که هر قطره از آب آنها واجد ارزش است از طریق سیستم سنتی جمعآوری نموده و سالهای سال به زندگی در این دیار تداوم بخشند.
نمونهای از این موارد در خصوص سیستم جمعآوری آب باران جهت جوابگویی به مشکل کمبود آب شیرین در مناطق حاشیه خلیج فارس قابلملاحظه است[1].
جمعآوری آبهای شیرین سطحی و استفاده بهینه از آنها در حاشیه خلیج فارس توسط گذشتگان نیز از این نمونه است [3].
شبکهای از مسیلها که از بلندیهای زاگرس و دیگر ارتفاعات به طرف دریا سرازیر میشوند به دلیل جاری ساختن آب شیرین در منطقه از دیگر ویژگیهای محیط حاشیه خلیج فارس هستند که در استقرار جمعیت مؤثر میباشند(شکل2).
نحوه تجزیهوتحلیل سیستم جمعآوری آب باران دو بخش مهم در نگهداری سیستم جمعآوری آب باران حائز اهمیت شناخته شد که عبارتنداز:مطالعه ابعاد کمی و مطالعات مسائل کیفی؛ مطالعات کمی بدلیل تصمیمگیری در مورد ابعاد نهایی و موردنیاز مسیلها جهت تعیین حریم هر مسیل بدون دخلوتصرف در اکوسیستم موجود آن لازم است انجام شود.
از مطالعات و تجزیهوتحلیلهای بهعمل آمده نتیجهگیری میشود که پیشنهادات در مورد نگهداری سیستم مذکور به شرح زیر خواهد بود: اراضی اطراف مسیلها باتوجهبه اندازه تقریبی هر مسیل و هماهنگی با کاربریهای مجاور برای توسعه داخلی جهت تداوم(و عدمگسیختگی)بافت میتواند مورد استفاده قرار گیرد(نقشه1 و 2)."