چکیده:
هدف این تحقیق، شناسایی عوامل موثر بر توسعه معنویت و تحکیم ارزش های دینی دانش آموزان از دیدگاه دبیران، و روش تحقیق، توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری، دبیران مدارس راهنمایی ناحیه 2 آموزش و پرورش شهر قم و نمونه آماری 60 نفر می باشد که براساس جدول مورگان به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته حاوی 20 مولفه از نوع آرایش رتبه ای بود که پایایی آن مطابق آلفای کرانباخ معادل 83 درصد تعیین گردید. تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی اطلاعات مطابق آزمون Zتک گروهی و تحلیل واریانس یک راهه (F) نشان داد: 1. عوامل خانوادگی، آموزشگاهی و رسانه ای در توسعه معنویت و تحکیم ارزش های دینی و اعتقادات دانش آموزان تاثیر دارند. 2. میزان تاثیر عوامل خانوادگی، آموزشگاهی و رسانه ای در توسعه معنویت و ارزش های دینی دانش آموزان متفاوت است. 3. از دیدگاه دبیران، خانواده بیشتر از آموزشگاه و رسانه ها در توسعه معنویت و ارزش های دینی دانش آموزان تاثیر دارد. 4. از عوامل خانوادگی، میزان پایبندی پدر و مادر به انجام امور معنوی و شکل گیری مناسب آموزه های دینی در دوران کودکی؛ از عوامل آموزشگاهی، تاثیر دوستان و همسالان و شخصیت معلمان؛ و از عوامل رسانه ای، توجه به فرهنگ خودی در برنامه ها و پخش سریال های دینی و تاریخی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در توسعه و تحکیم ارزش های دینی شناخته شدند.
خلاصه ماشینی:
"والدین باید بدانند که دلایل زیر در ترک عقاید فرزندان مؤثر است: ـ عدم آگاهی و معرفت نسبت به مسائل مذهبی؛ ـ وجود تناقض در رفتار و کردار در گفتار و عمل والدین و مربیان؛ ـ اعمال روش های خشک و بسته در آموزش مذهبی و درخواست کورکورانه و بی قید و شرط؛ ـ وجود افسانه و خرافات و موهومات و شبهات به اسم مذهب که سبب بدنام کردن مذهب می شود؛ ـ عدم ایجاد رابطه بین دین و دانش و حتی اصرار به متضاد نشان دادن این دو موضوع؛ ـ تحمیل تعالیم مذهبی بدون در نظر داشتن ظرفیت جسمی و روانی فرزند؛ ـ عدم استدلال منطقی در این باره که وجودش برای دفاع از کیان عقیدتی هر کس ضروری است؛ ـ وجود تفاوت بین آنچه از لحاظ تعالیم مطرح می شود و عمل به آن در اجتماع و مسئولان مذهبی جامعه.
ثالثا، از عوامل خانوادگی میزان پایبندی والدین به معنویات و انجام امور معنوی و شکل گیری مناسب آموزه های دینی در دوران کودکی و نوع تربیت خانوادگی به همراه نحوه آموزش، شیوه زندگی افراد و از عوامل آموزشگاهی تأثیر دوستان و همسالان و شخصیت معلمان، و از عوامل رسانه ای توجه به فرهنگ خودی در برنامه ها و پخش سریال های دینی و تاریخی، افزایش خودباوری و اعتماد به نفس دانش آموزان به ترتیب، از مهم ترین راه کارها برای توسعه و تحکیم ارزش های دینی شناخته شدند."