چکیده:
اثر مخارج یکی از کانالهای قدرتمند و اثرگذار بر اقتصاد کشورهای صادرکننده نفتخام در پی وقوع تکانههای قیمتی نفتخام است. میزان اثرگذاری تکانههای ساختاری بر اقتصادهای صادرکننده نفتخام به نوع تکانه و میزان خرجکرد دولت در اقتصاد بستگی دارد. در این مطالعه با استفاده از دادههای فصلی سالهای 1988 تا 2014 ابتدا مطابق با کیلیان (2009) تکانههای سمت عرضه و تقاضای بازار جهانی نفتخام تفکیک و شناسایی گردیده و سپس با به کارگیری یک مدل عاملی پویا که برخلاف مدلهای خود توضیح برداری استاندارد با محدودیت ورود متغیر و کاهش درجه آزادی مواجه نیست (با رویکرد بیزین)، به بررسی اثرات تکتک تکانههای قیمتی نفتخام بر متغیرهای خرجکرد پرداخته شده است. نتایج نشان میدهند که عکسالعمل متغیرهای خرجکرد بخش دولتی و خصوصی به تکانههای ساختاری بازار جهانی نفتخام متفاوت است. تکانه مثبت اقتصاد جهانی از دو کانال افزایش درآمدهای نفتی و نیز رونق اقتصاد داخلی باعث افزایش مصرف بخش خصوصی (اعم از کالاهای بادوام، بیدوام و خدماتی و واردات کل) و سرمایهگذاری کل گردیده است. مصرف نهایی دولت در پی وقوع این تکانه به طور آنی واکنش منفی نشان داده که تنها برای یک دوره معنادار بوده است. اثرات تکانه خاص بازار نفتخام به سبب آنکه صرفا باعث افزایش درآمدهای نفتی گردیده محدود به افزایش مثبت و معنادار خرجکرد بخش دولتی بوده و مصرف بخش خصوصی و سرمایهگذاری کل را تحت تاثیر قرار نداده است. این تکانه اگرچه اثر مثبت بر واردات کل داشته اما این اثر پس از گذشت یک دوره به پایان رسیده است.
Following oil price shocks، “Expenditure Effect” is one of the most important and influential channel affecting the oil exporting economies. The magnitude of the structural shock effects on oil exporting economies depends on the type of the shock and government expenditure in the economy. In this study، using quarterly data from 1988 to 2014 of Iranian economy and global oil market، first، in line with kilian (2009)، supply and demand shocks are disentangled and identified and then، using a dynamic factor model (with the Bayesian approach)، which is unlike the standard autoregressive models not suffered from the reduction of degree of freedom due to inclusion of new variable، the impacts of oil price shocks on relevant expenditure variables are investigated. The findings indicate that the response of public and private expenditure variables to the structural shocks in the global oil market is different. The positive global real activity shock affects domestic economy through two channels، an increase in oil revenues، and a boom in the domestic economy which increases private consumption، including durable and non-durable goods، services، total import، and total investment. The effect of this shock on public consumption is instantaneously negative and it becomes statistically insignificant after one period. Since the impacts of oil market-specific shock only increase oil revenues، it affects public consumption positively and statistically significant but do not affect private consumption and total investment. The effect of this shock on total import is instantaneously positive although it dies out after one period.
خلاصه ماشینی:
"در این مطالعه با استفاده از داده های فصلی سال های ١٩٨٨ تا ٢٠١٤ ابتدا مطابق با کیلیان (٢٠٠٩) تکانه های سمت عرضه و تقاضای بازار جهانی نفت خام تفکیک و شناسایی گردیده و سپس با به کارگیری یک مدل عاملی پویا که برخلاف مدل های خود توضیح برداری استاندارد با محدودیت ورود متغیر و کاهش درجه آزادی مواجه نیست (با رویکرد بیزین )، به بررسی اثرات تک تک تکانه های قیمتی نفت خام بر متغیرهای خرج کرد پرداخته شده است .
1 Bahrami (2011) 2 Charnovaki 3 Expenditure Effect 4 Kilian بنابراین در این مطالعه در راستای مطالعات انجام گرفته درباره اثرات تکانه های قیمتی نفت خام بر اقتصادهای صادرکننده نفت خام ، ابتدا با تاکید بر رویکرد کیلیان (٢٠٠٩) به شناسایی صحیح و تفکیک تکانه های ساختاری بازار جهانی نفت خام پرداخته و سپس با استفاده از یک مدل خود توضیح برداری عاملی ساختاری به بررسی اثرات پویای تکانه های عرضه و تقاضای بازار جهانی نفت خام بر خرج کرد و مصرف نهایی بخش خصوصی و دولتی ایران پرداخته میشود.
لذا در این مطالعه ، در راستای مطالعات انجام گرفته درباره اثرات تکانه های قیمتی نفت خام بر اقتصادهای صادرکننده نفت ، ابتدا با تاکید بر رویکرد کیلیان (٢٠٠٩) به شناسایی صحیح و تفکیک تکانه های ساختاری بازار جهانی نفت خام پرداخته و سپس با استفاده از یک مدل خود توضیح برداری عاملی ساختاری که با رویکرد بیزین مورد تخمین قرار میگیرد به بررسی اثرات پویای تکانه های عرضه و تقاضای بازار جهانی نفت خام بر رفتار متغیرهای کلان اقتصادی ایران و به خصوص اثر خرج کرد پرداخته میشود."