چکیده:
هدف این پژوهش،تبیین آمیزه مفهومی جنگ و شکار و بررسی ابعاد خاص حوزه آمیخته در غزلیات سعدی براساس نظریه«فوکونیه»و«ترنر»است.در غزلیات سعدی یکی از مفاهیم شناختی پربسامد،جنگ و شکار به عنوان حوزه درونداد برای عشق است.نظریه آمیزه مفهومی به عنوان ابزاری کارآمد در درک چگونگی تعامل نظام مفهومی با حوزه های آن به کار گرفته می شود.فوکونیه و ترنر،نظریه الگوی چندفضایی یا شبکه ای را مطرح کردند.در الگوی شبکه ای،مفاهیم مشترک دو حوزه دروندادی،فضای عام را می سازند.علاوه براین تعامل این دو حوزه دروندادی،فضای آمیخته ای را پدید می آورد که ساختار مفهومی آن به تنهایی از فضاهای دروندادی درک نمی شود.در این پژوهش نشان خواهیم داد که عمده مفاهیم در عشق بر محور معشوق و الفاظ خاصی که در وصف او به کار گرفته می شود،استوار است و در حوزه آمیخته مفاهیمی پارادوکسیکال مانند مرگی که حیات ابد است یا اسارت عین آزادی مطرح می شود.پس از ترسیم ابعاد آمیزه مفهومی جنگ و شکار خواهیم کوشید به این پرسش پاسخ دهیم که پارادوکس حاصل در حوزه آمیخته چگونه ایجاد می شود.فرضیه آن است که پارادوکس حاصل در آمیزه ناشی از تاثیر مفاهیم عرفانی عشق در گفتمان صوفیانه بر الگوهای ذهنی شاعر است،حتی اگر غزل در ردیف غزل های عاشقانه قرار داشته باشد.
The aim of this research is to explain the conceptual blending of war and hunting، and to analyze the specific dimentions of this blending in Saadi’s Ghazals based on Fauconnier and Turner. One of the frequent cognitive concepts in Saadi’s Ghazals is war and hunting as the input domain of love. The theory of conceptual blending is an effective instrument for understanding the interaction between a conceptual system with its domains. Fauconnier and Turner introduced the theory of multispace or network model. In the network model، the common concepts of two input domains create a generic space. Moreover، the interaction between these two input domains creates a blended space in which the conceptual structure can not be percieved only from the input spaces. In this research we will show that most concepts of love are related to the beloved and specific terms used to describe him/her. In the blended domain، there are some paradoxical concepts like considering death as eternal life، or captivity as freedom. After demonstrating the dimentions of conceptual blending of war and hunting ، we will try to find out how the resulted paradox in the blended domain is created. The hypothesis is that this paradox is resulted from the effects of mystical concepts of love in Sufi discourse on the poet’s mental models، even if the Ghazal is categorized as a love one.
خلاصه ماشینی:
بررسی توأمان دو مفهـوم جنـگ و شـکار بـه این دلیل ضروری به نظر می رسد که در پارهای غزلها از مفاهیم مشـترک بـین ایـن دو مفهوم صحبت شده و مثلا آنجا که از تیر و کمان در دست معشـوق یـاد شـده، حقیقتـا نمی توان گفت که سخن از جنگ به میان آمده است یا شکار؛ مگر به قرینـه هـایی دیگـر که همیشه در متن غزل حضور ندارد.
پرسش زیربنایی این پژوهش این است که آیا مـی تـوان بـا توجـه بـه نظریـة آمیـزة مفهومی ، مدلی کارآمد در ارتباط دو حوزه درونـدادی جنـگ و شـکار و عشـق پـیش رو نهاد؟ ابعاد تعامل این دو حوزه دروندادی چگونه ترسیم می شود؟ چه الفـاظ و مفـاهیمی از دو حوزة دروندادی، نقش فعـالتـری در ایجـاد ایـن آمیـزه دارنـد؟ و مفـاهیم خـاص ایجادشده در آمیزه چگونه ایجاد می شود؟ فرضیة پژوهش بر آن است که نظریة آمیزة مفهـومی ، مـدلی کامـل و کارآمـد بـرای توصیف ارتباط دو حوزة دروندادی عشق و جنگ و شکار است .
در بررسی ارتباط جنگ و شکار با مفهـوم عشـق ، نظریـة آمیـزه مفهـومی کارآمـد و تبیین کننده خواهد بود؛ زیرا تکتک عناصر این دو حوزه با یکدیگر مربوط نشدهاند و اهر چند حوزه عام این آمیزه مبتنی بر وجوه اشتراک جنگ و شـکار و مفهـوم عشـق یعنـی تعامل مبتنی بر کشمکش بین طرفین است ، نباید از نظر دور داشت که در عشقی که بـه مثابه جنگ درک می شود، حوزة آمیخته ای نیز موجـود اسـت کـه بـا جنـگ و شـکار در معنای غیر استعاری متفاوت است .