چکیده:
اﻣﺮوزه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﺑﺴﺘﺮاوﻟﯿﻪ و اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮای اﻧﺘﻘﺎل از اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﻮر ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻗﺘﺼﺎد داﻧﺶ محور درﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ آﯾﺪ و زﻣﯿﻨﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی داﻧﺶ ﻣﺤﻮر و ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﺤﻮر را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺷﮑﺎف ﻋﻠﻤﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ و در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﻬﻢ ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻗﺘﺼﺎدی، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ آﻧﻬﺎ ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻧﮕﺮش ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻨﺸﺎء ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺖ راﻫﮕﺸﺎی ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺸﮑﻼت در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت وﺳﯿﻌﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺮای درک ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﻣﺨﺎرج ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮐﻤﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻟﺬا ﺑﺎﯾﺪ ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻣﺨﺎرج ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌ ﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ اﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی در ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻓﺮاواﻧﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺿﺮورت ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨﻈﻮر در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺨﺎرج ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻧﻔﺘﯽ ﻋﻀﻮ اوﭘﮏ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﭘﺮداﺧﺖ ﺗﺎ ﻧﻘﺶ و اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ در رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ گردد. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮای ﻧﺸﺎن دادن ﻧﻘﺶ ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﺗﻮﻟﯿﺪ از ﯾﮏ ﻣﺪل ﻏﯿﺮ ﺧﻄﯽ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ شکل ﻧﻈﺮی ﺗﺎﺑﻊ ﮐﺎب-داﮔﻼس اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. درﺑﺮآورد اﻟﮕﻮی ﺗﺠﺮﺑﯽ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ از روش ﭘﺎﻧﻞ دﯾﺘﺎ در دوره 1998-2008 اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺒﯿﻦ وﺟﻮد راﺑﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ وﻣﻌﻨﯽ دار ﺑﯿﻦ ﻣﺨﺎرج ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی در اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
خلاصه ماشینی:
"این مدل که بصورت یک مدل غیر خطی تابع تولید و مبتنی بر شکل نظری تابع کاب -داگلاس می باشد به صورت زیر است : Y f ( L, K, R) با دیفرانسیل گیری از تابع بالا و بررسی تغییرات آنها در طول زمان داریم : dY f( dL , dK , dR) dt dt dt dt با توجه به اینکه تغییرات هر متغیر نسبت به زمان ، نرخ رشد آن متغیر را نشان می دهد، اگر طرفین معادله بالا را Y تقسیم کنیم و جمله ثابت و جمله اخلال را به آن اضافه کنیم ، به صورت زیر در می آید: Y a bL Lt ak ( I K )t aR ( IR)t ut / / t Y Y IR IK / که Yt و Lt به ترتیب نرخ رشد اقتصادی ونرخ رشد نیروی کار می باشند Y و Yسهم سرمایه گذاری و مخارج تحقیق و توسعه و آموزش از Y می باشند ٤-١-معرفی مدل نهایی و متغیرهای آن : در این قسمت از تحقیق با توجه به مبانی نظری، شناسایی متغیرها در مطالعات انجام شده قبلی و همچنین امکان سنجی آماری در کشورهای مورد مطالعه ، از مدل لگاریتمی زیر جهت بررسی تاثیر مخارج تحقیق و توسعه در کشورهای در حال توسعه نفتی عضو اوپک استفاده می شود: / / / / it= α0+ α1 it+α2 it+ α3 it + Ut که در مدل بالا: GDP، برابر است با حجم تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ٢٠٠٠ بر حسب دلار آمریکا در کشورهای در حال توسعه نفتی و غیرنفتی ."