چکیده:
این پژوهش به بررسی فلسفه تربیتی کودکان استثنایی در زمینه مبانی، اصول و اهداف تربیت می پردازد. این تحقیقاز نوع نظری و روش آن تحلیلی ـ اسنادی است و در این زمینه، گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعاتکتابخانه ای انجام گرفته است. یافته های پژوهش دلالت دارد بر اینکه برای کودکان استثنایی، تعلیم و تربیت اهمیتویژه و جایگاه رفیعی در زندگانی دارد. بنابراین، مبانی تربیت کودکان استثنایی عبارت است از: کرامت انسان،برخورداری انسان ها از فطرت مشترک و خصوصیات متفاوت، مختار بودن انسان، عدالت به عنوان اساسی ترینارزش اجتماعی، و احسان متمم عدالت. اهداف تربیت عبارت است از: رسیدن به فلاح، خودشناسی، تکریم وپرورش روحیه احترام، کاهش آسیب رشد از طریق مداخله زودهنگام، و پرورش استعدادها. اصول تربیت هم عبارتاست از: اصل «پرورش شخصیت با اتکا به عزت نفس»، اصل «پرورش خلاقیت»، اصل «فعالیت» و اصل «ایثار».
خلاصه ماشینی:
"مبانی فلسفی و مرتبط با آموزش و پرورش کودکاناستثنایی غلامحسین شکوهی، نویسنده کتاب مبانی و اصول آموزش وپرورش، به این شاخص مفهوم شناختی در باب مبانی تعلیم وتربیت اشاره می کند: «عزیمت به سوی هر مقصد، برای آنکهمتضمن وصول بدان باشد، مستلزم طرح و نقشه ای است کهناگزیر باید با توجه به مبدأ حرکت، ترسیم شود».
در خصوص کودکان استثنایی نیز همین امرمستدل است، هرچند این افراد تفاوت هایی را با سایران ازنظر جسمی یا حسی دارند، لیکن به واسطه همنوعی بادیگران از حقوق قانونی مشابه با سایران بهره مندند، و ازجمله این موارد حقوق، حق «بهره مندی از تعلیم و تربیت»متناسب با نوع معلولیت ایشان است؛ تعلیم و تربیتی کهنه تنها باید آنان را تکریم کند، بلکه سعی در بهبود و ارتقایکرامت ایشان نزد خود فرد و سایران داشته باشد.
بنابراین، حفظ وارتقای کرامت افراد، و پرورش حس ایجاد احترام به دیگراندر کودکان استثنایی باید از جمله اهداف مهم نظام تعلیم وتربیت این افراد باشد.
براین اساس،یکی از اصولی که می تواند در تعلیم و تربیت کودکاناستثنایی مطرح گردد، اصل «پرورش شخصیت کودک» استکه با توجه به وجود خودپنداره ضعیف در کودکان استثنایی،با تأکید بر عزت نفس، که به عنوان بنیانی برای رشد شخصیتشناخته می شود، مورد بررسی قرار می گیرد.
البته با توجه به اینکهکودک معلول در سنین اولیه و در هنگام بحران عاطفی پیش آمدهبرای والدین نیازمند بیشترین خدمات درمانی و آموزشی وتوانبخشی است و این موضوع بار مضاعفی را بر آنان تحمیلمی کند، و با توجه به اینکه فعالیت های تربیتی در این مقطعسختی های ویژه ای را برای مربیان دربر دارد، این اصل در تعلیمو تربیت کودکان استثنایی اهمیتی ویژه می یابد."