چکیده:
سفال علاوه بر نقش و جایگاه خاصی که به عنوان یک وسیلهی کارآمد در زندگی روزمره جوامع مختلف بشری دارد، به دلیل نقوش و تزیینات بکار رفته در آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. زیرا هر یک از نقشمایهها و تزیینات سطوح داخلی و خارجی آنها انعکاسی از مفاهیم و نمادهای رایج و بیانگر ذوق و احساسات درونی هنرمند سفالگر و جامعهی آن است. در این میان تزیینات و نقوش سفالهای اشکانی، خصوصا منطقه جنوب شرق ایران و سواحل دریای عمان نسبت به دیگر دورههای تاریخی ایران از تنوع بیشتری برخوردار بوده و یکی از غنیترین مناطق دوره اشکانی در این زمینه محسوب میگردد. در این پژوهش سفالینههای منقوش به دست آمده از بررسیهای باستانشناسی دو شهرستان نیکشهر و چابهار واقع در استان سیستان و بلوچستان پس از طبقهبندی و گونهشناسی، در چارچوب روشهای رایج باستانشناختی تجزیه و تحلیل گردیده و در نهایت مورد گاهنگاری نسبی قرار گرفتند. نتیجه این مطالعات، تنوع کمی و کیفی تزیینات گونههای منقوش سفالهای شاخص دوره اشکانی در منطقه بلوچستان جنوبی (مکران) و نیز درک بهتر ارتباطات فرهنگی و مبادلات گسترده تجاری میان مناطق ساحلی دریای عمان (امارات و عمان) و پاکستان با مکران بوده است.
خلاصه ماشینی:
مطالعه نقوش شاخص سفال اشکانی در جنوب شرق ایران (حوزه مکران )١ فاطمه علیزاده ٢ دانشجوی دکترای باستان شناسی، دانشگاه تهران روح الله شیرازی استادیار گروه باستان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان تاریخ دریافت مقاله ١٣٩٤/٠١/٢٣ ، تاریخ پذیرش نهایی ١٣٩٤/٠٥/١٨ (از صفحه ٢١ تا ٤٤) چکیده سفال علاوه بر نقش و جایگاه خاصی که به عنوان یک وسیله ی کارآمد در زندگی روزمره ی جوامع مختلف بشری دارد، به دلیل نقوش و تزیینات بکار رفته در آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است ؛ زیرا هر یک از نقش مایه ها و تزیینات سطوح داخلی و خارجی آنها انعکاسی از مفاهیم و نمادهای رایج و بیانگر ذوق و احساسات درونی هنرمند سفالگر و جامعه ی آن است .
دو فدصلفناصمله ناعمله مپیو-شتحییل-یتحهلنیریو فن شماره نخست ، بهار و تابستان ١٣٩٢ 38 38 مطالعه نقوش شاخص سفال اشکانی در جنوب شرق ایران (حوزه مکران ) 39 دو فدصلفناصمله ناعمله مپیو-شتحییل-یتحهلنیریو فن شماره نخست ، بهار و تابستان ١٣٩٢ 40 40 کاتالوگ ١- گونه شناختی سفال مکران شماره مشخصات مرجع چرخ ساز، کانی ریز، پخت کافی، تزیین نقاشی، هندسی ،رنگمایه قهوه ای سوختـه ، بلوچستان ، ١٠٦ :Fig I ,١٦٥١ ,Decardi 1 پوشش رقیق قرمز آجری.
:PL٢٤ ١و٣ کاتالوگ ٢- گونه شناختی سفال مکران شماره مشخصات مرجع چرخ ساز، کانی ریز، خمیره قرمزآجری، پخت کافی، تزیین نقاشی و داغدار، بلوچستان ؟: :Fig I ,١٦٥١ ,Decardi 1 هندسی، رنگمایه سیاه ، پوشش رقیق آجری.