چکیده:
پژوهش حاضر، این مسأله را بررسی میکند که تفسیر ماکس وبر از اسلام، با حکم ویژه او درباره پروتستانتیسم ارتباط بسیار ضعیفی دارد. بر این اساس، پرسش علمی پژوهش حاضر این است که «اخلاق اقتصادی موجود در پروتستانتیسم (در چارچوب نظریه اخلاق پروتستانی وبر) تا چه اندازه با اخلاق اقتصادی مذهب شیعه قابل مقایسه است؟» از این جهت، روش پژوهش از نوع مقایسهای بوده که دنبال یافتن وجوه تفاوت و تشابه این مذاهب در مقوله اخلاق اقتصادی است. بر این اساس، هفت شاخص از تز اخلاق پروتستانی وبر استخراج گردیده و بهعنوان مبنای مقایسه اخلاق اقتصادی از آن استفاده شده است. یافتههای این پژوهش، نشان میدهد که اخلاق اقتصادی در پروتستانتیسم و تشیع بر مبنای نظریه ماکس وبر، فاقد انطباقند.
خلاصه ماشینی:
com تاریخ وصول: 27/12/1393 / تاریخ تصویب نهایی: 24/10/1394 چکیده پژوهش حاضر، این مسأله را بررسی میکند که تفسیر ماکس وبر از اسلام، با حکم ویژه او درباره پروتستانتیسم ارتباط بسیار ضعیفی دارد.
بر این اساس، پرسش علمی پژوهش حاضر این است که «اخلاق اقتصادی موجود در پروتستانتیسم (در چارچوب نظریه اخلاق پروتستانی وبر) تا چه اندازه با اخلاق اقتصادی مذهب شیعه قابل مقایسه است؟» از این جهت، روش پژوهش از نوع مقایسهای بوده که دنبال یافتن وجوه تفاوت و تشابه این مذاهب در مقوله اخلاق اقتصادی است.
بحث وبر درباره تأثیر آیین پروتستان بر توسعه غرب، جزئی از تلاش جامع برای درک تأثیر مذهب بر زندگی اقتصادی و اجتماعی در فرهنگهای مختلف است.
در واقع، مذهب تشیع بر اساس مؤلفههای شناساییشده توسط وبر در آیین پروتستانتیسم، مقایسه میگردد و این امر، به نوعی به آزمون کشیدن نظریه وبر درباره ارتباط بین روح سرمایهداری و پروتستانتیسم است.
لذا پژوهش حاضر، در چارچوب مطالعه تطبیقی، صرفا یک آزمون تئوریک برای تز اخلاق پروتستانی وبر درباره مذهب شیعه است.
(یین، 1376، ص167) در پژوهش حاضر، از شیوه «تطبیق الگو» استفاده میشود؛ بدین شکل که تز اخلاق پروتستانی وبر، الگوی پیشبینیشده پژوهش حاضر است و این تز با الگوی تجربی آموزههای شیعه مقایسه میشود تا تطبیق میان الگوی نظری با الگوی تجربی حاصل گردد.
(استونز، 1390، ص59) بر اساس نظریه اخلاق پروتستانی وبر، شاخصهای ذیل برای مقایسه با آموزههای شیعه استخراج میگردند: الف) تأکید بر کار و تلاش به عنوان یک ارزش کار و حرفه در پروتستانتیسم، اهمیت خاصی دارد.
چارچوب نظری پژوهش حاضر، نظریه وبر درباره "اخلاق پروتستانی و روح سرمایهداری" است.