چکیده:
در این مقاله تلاش خواهد شد تا پس از اشاره به ویژگیهای ردهشناختی زبانها در حوزه نحوی به برخی از ویژگیهای نحوی گویش بختیاری از جمله ترتیب سازهها، ساخت ملکی، ساخت مجهول، نشانه مفعول، نشانه معرفه و ساخت صفت تفضیلی و عالی با توجه به انواع دستهبندیهای زبانهای دنیا در حوزه مطالعات رده-شناختی پرداخته شود. در بختیاری ساخت فعل مجهول علاوه بر کاربرد فعل کمکی از شیوه ساختواژی نیز بهره میگیرد. همچنین در بیان ساخت مالکیت از روش مجاورت یعنی بدون استفاده از هیچ تکواژی بین مالک و مملوک استفاده میشود. در این گویش ساخت صفت عالی دارای سه شیوه بوده که فرایند دوگانسازی یکی از روشهای رایج میباشد. همچنین نشانه مفعول معرفه پسوند -e است. برای نشان دادن معرفگی از سه پسوند ke-، ho- و -e استفاده میشود. داده های زبانی از طریق نوارهای کاست، ضبط گفتگوهای روزمره و مصاحبه های مختلف با گویشوران زن و مرد مسن و بیسواد که ساکن شهرستان مسجدسلیمان بوده و گویش را دقیق تر و دور از تاثیرات زبان فارسی تکلم کردهاند، جمع آوری شده اند.
خلاصه ماشینی:
برخی ویژگیهای ردهشناختی گویش بختیاری مسجدسلیمان والی رضایی1 فرخنده شجاعی2 چکیده در این مقاله تلاش خواهد شد تا پس از اشاره به ویژگیهای ردهشناختی زبانها در حوزه نحوی به برخی از ویژگیهای نحوی گویش بختیاری از جمله ترتیب سازهها، ساخت ملکی، ساخت مجهول، نشانه مفعول، نشانه معرفه و ساخت صفت تفضیلی و عالی با توجه به انواع دستهبندیهای زبانهای دنیا در حوزه مطالعات ردهشناختی پرداخته شود.
علاوه بر مطالعه این ساختها، در این تحقیق سعی میشود تا به بررسی ساخت صفت تفضیلی و عالی، نشانه مفعول و معرفه از منظر ردهشناختی در گویش بختیاری نیز پرداخته شود.
پس از بیان انواع دستهبندیها و الگوهای مهم ردهشناختی زبانها در حوزههایی چون ساخت مجهول و مالکیت، به بررسی و تحلیل دادهها و همچنین تعیین الگوهای غالب در ساخت فعل مجهول، مالکیت و ترتیب سازهها در این گویش پرداخته شده است.
همچنین در چارچوب ردهشناختی و طبق الگوی کینان<FootNote No="230" Text=" Keenan"/> مشخص گردید که ساخت مجهول در گویش بختیاری با استفاده از فعل کمکی و همچنین به صورت ساختواژی و با استفاده از وند است.
این مقاله سعی دارد تا برخی از ویژگیهای مهم نحوی گویش بختیاری مانند ساخت مجهول، ساخت مالکیت، ترتیب سازههای اصلی جمله و غیره را در چارچوب ردهشناسی بررسی کند.
از آنجا که بختیاری نیز مانند زبان فارسی در دسته زبانهای دارای حروف اضافه پیشین قرار میگیرد، طبق همگانی مذکور مالک باید پس از مملوک بیاید که در تمامی شیوههای بیان مالکیت در گویش این همگانی رعایت شده است و سازهها در ساخت ملکی این گویش دارای آرایش مملوک- مالک میباشند.