چکیده:
گرایش دختران به سمت داشتن اندامیمانکن، دستکاری در ویژگیهای ظاهری و ساخت بدناجتماعی از پیامدهای جامعهمصرفی است؛ که یکی از دلایل آن، الگوپذیری دختران از عروسکهای دوران کودکی میباشد. از آنجایی که دخترانجوان نسبت به اندام خود حساسیت بیشتری دارند و معمولا درکودکی از عروسکباربی الگوبرداری کردهاند؛ تحت تاثیر فرهنگباربی یعنی مانکنیسم قرار میگیرند.لذا هدفاصلی انجام این پژوهش بررسی تاثیر عروسکباربی بر گرایش دختران به مانکنیسم در میان سایر عواملفردی، خانوادگی،اجتماعی و رسانهایی میباشد. که به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه در حجم نمونه335 نفر انجام شد روش نمونه گیری تصادفیساده می باشد و چارچوبنظری مورد استفاده، نظریه صنعتفرهنگ، بازاندیشی و کاشت است. بطورکلی یافتهها نشان میدهد: عروسکهای دورانکودکی، بخصوص باربی که چهره و اندام دختری جوان دارد و صنایع زیادی جهت تبلیغ آن بکار گرفته شده، الگویی را به کودک ارائه میدهند که در دوران نوجوانی و جوانی با آن به همسانسازی میپردازد.
خلاصه ماشینی:
با نگاهی به دختران و زنان ایرانی میتوان تلاشهای آنان را برای نزدیکشدن به الگوی جهانی اندام ایدهآل متوجه شد؛ اگرچه بهنظر میرسد این امر کاملا خودخواسته است و زنان در مدیریت بدن خویش آزادی عمل دارند، اما هرگز نباید تأثیر رسانهها، صنایع فرهنگی، و عوامل خانوادگی و اجتماعی (نظیر فشارها) را نادیده گرفت، چراکه رسانهها معمولا با معیارسازی (ارائة الگویی یکسان از ایدهآل بدنی) ترکیب خاصی از بدن را «مقبول» و «زیبا» جلوه میدهند و بدن چاق را بهسخره میگیرند.
توزیع فراوانی پاسخگویان برحسب گویة فشارهای اجتماعی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} باتوجهبه جدول فوق، دانشآموزان موردمطالعه فشارهای اجتماعی را بر خود خیلیزیاد میدانند؛ بهطوریکه، از 335 نفر پاسخگو 270 نفر معتقد بودند مردم افراد چاق را زیاد و حتی خیلیزیاد تحقیر و تمسخر میکنند و مانکنبودن را تاحد زیادی باعث پذیرش بهتر اجتماعی و موفقیت در روابط اجتماعی میدانند؛ بنابراین، بهنظر میرسد بهلحاظ اجتماعی ازسوی مردم و جامعه فشارهایی بر دختران تحمیل میشود که میتواند در گرایش آنان به لاغری و مانکنیسم مؤثر باشد.
باتوجهبه سطح معناداری زیر 05/0 فرض ما با اطمینان 99 درصد تأیید میشود؛ بنابراین، بین تأثیرپذیری از اطرافیان و گرایش به مانکنیسم رابطة معنادار و مستقیم وجود دارد؛ به این معنی که هرچه دختران بیشتر تحتتأثیر اطرافیانشان قرار بگیرند و تأثیرپذیری آنها از اطرافیان بیشتر باشد بیشتر بهسمت مانکنشدن و مانکنیسم روی میآورند.
فرض اصلی پژوهش این بود که بهنظر میرسد بین گرایش به مانکنیسم و استفاده از عروسک باربی و صنایع آن درمیان سایر عوامل اجتماعی و رسانهای رابطة معنادار وجود دارد.