چکیده:
یکی از ابزارهای اثرگذار در عصر مدرنیته رسانههای جمعی نظیر رادیو، تلویزیون، اینترنت و... هستند که با تکیه به آنها، سرعت حرکت اطلاعات و تغییرات پیرو آن در فضای جغرافیایی افزایش چشمگیری یافته است. به عبارت بهتر به کمک ابزارهای ارتباطی و رسانهای، اطلاعیابی از وضعیت فضاها و مکانهای جغرافیایی، توسعۀ زیادی یافته و از این طریق، سرعت مقایسۀ مکانها و فضاهای جغرافیایی با یکدیگر نیز افزایش یافته است. این روند، فشردگی مکانی - فضایی را شدت بخشیده و نقش مهمی در ساخت فضا و ایجاد تغییر در فرایندهای حاکم بر آن داشته است؛ بنابراین به نظر میرسد در عصر حاضر، یکی از مهمترین عوامل ایجاد تحول و بازساخت در فضاهای جغرافیایی و حتی قضاوت دربارۀ چگونگی عملکرد نیروهای تصمیمگیر و برنامهریز آنها رسانههای جمعی هستند. در این راستا با توجه به محتوای نظری موضوع در این پژوهش کوشش شده است به روش توصیفی - تحلیلی با تبیین کارکردهای رسانههای گروهی در چگونگی ایجاد تغییر در فضای جغرافیا از منظر فلسفی، رویکرد نوینی در تحلیل رابطۀ متقابل رسانه و فضای جغرافیایی ارائه شود. نتایج پژوهش بیانگر آن است که رسانههای گروهی از طریق تأثیر بر ادراک محیطی مردم و نیروهای تصمیمگیر نیروی ایجاد تحول و بازساخت فضا را به میزان شایان توجهی افزایش دادهاند.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین با توجه به این که دربارۀ تأثیرگذاری رسانههای گروهی در فضای جغرافیایی کمتر مطالعه شده است، این سؤال اساسی مطرح میشود که آیا باید سرچشمۀ بخشی از تغییرات موجود در ابعاد مختلف فضای جغرافیایی را در کارکرد رسانهها جستجو کرد؟ به عبارت بهتر با توجه به کارکردهای بیبدیل برخاسته از این ابزارها و تأثیرگذاری آنها در فضاهای جغرافیایی، آیا باید آنها را یکی از مهمترین مبادی تغییر و تحول فضا قلمداد کرد؟ در صورت پذیرش این موضوعات، کارکردهای ایجادکنندۀ تغییر در ابعاد انسانی فضا مبتنی بر عملکرد رسانههای گروهی چیست؟ روش تحقیق پژوهش بنیادین و نظری باید به نتایج تازه منتهی شود که مبین ماهیت یا تشخیص رابطۀ بین پدیدهها و ارائۀ نظریۀ متقن و تا حد امکان تعمیمپذیری باشد.
به صورت طبیعی برخی از این رسانهها به دلیل داشتن زیرساختهای لازم از سطح اهمیت بالایی برخوردارند و جریان اطلاعات و اخبار منتشرشده از آنها کل جغرافیای جهان را در تأثیر خود قرار میدهد؛ چرا که در زمان حاضر نیز رشد سریع فناوری ارتباطی این امکان را فراهم آورده است که اخبار در موضوعات مختلف و غالبا در شکل الکترونیک و در حجم بالا از این کانونها به سایر فضاهای جهان توزیع شود.
بنیادهای فلسفی ظهور تغییرات در فضا از دیدگاه جغرافیایی میتوان کارکردهای فضایی رسانههای دیداری و شنیداری را در قالب دیدگاههای ذیل خلاصه کرد: 1) همچنان که ذکر شد ظهور پیشرفت و توسعه در یک فضای جغرافیایی قابلیت تمرکز و ایستایی جغرافیایی نخواهد داشت و بخش مهمی از سرچشمۀ تغییرات فضایی ناشی از اثرگذاری تصمیمات و ارادههای فضاهای توسعهیافتهتر با جغرافیای ارتباطات و ابزارهای ارتباطی نسبت به فضاهای دیگر شکل خواهد گرفت."