چکیده:
شناخت آسایش زیست اقلیمی در مناطق مختلف جغرافیایی، می تواند به فرایند برنامه ریزی و توسعه منطقه کمک نماید. راحتی و سلامت انسان در محیط طبیعی، رابطه مستقیمی با وضعیت اقلیمی دارد. در این تحقیق آسایش و عدم آسایش ماههای مختلف سال در شهر قزوین درجهت توسعه توریسم شهری براساس شاخص های زیست اقلیمی؛ بیکر، ترجونگ، فشار عصبی و اولگی، با استفاده از داده های اقلیمی ارزیابی شد، همچنین نیاز سرمایشی و گرمایشی در ماههای با شرایط عدم آسایش نیز مشخص گردید. نتایج بدست آمده از شاخص های زیست اقلیمی نشان می دهد که به طور کلی دوره آسایش انسانی از فروردین ماه شروع می شود و تا آواخر مهر ماه ادامه می یابد، بیشتر شاخص ها ماههای اردیبهشت، شهریور و مهر را مناسب ترین زمان آسایشی نشان می دهند. از آذر تا اواخر اسفند ماه به علت تنش سرمای هوا و همچنین در طول ماههای تیر و آگوست به دلیل گرمای هوا منطقه مورد مطالعه خارج از محدوده آسایش قرار می گیرد. عدم آسایش در ماههای سرد و گرم سال برنامه ریزی درجهت تامین انرژی لازم برای تعدیل دمای هوا را حائز اهمیت می سازد، به طوری که در ماههای گرم سال این مقدار نیاز سرمایشی به 464 درجه روز می رسد. سردسیر بودن منطقه، ضرورت 2274 درجه روز نیاز گرمایشی برای ماههای سرد سال در فصول پاییز و زمستان را آشکار می سازد. درمیان شاخص های بیوکلیمایی به کار رفته شاخص های بیکر و ترجونگ وضعیت بیوکلیمایی منطقه را بهتر نشان می دهند. با توجه به ظرفیت های بالای گردشگری در شهر قزوین ارزیابی و شناخت آسایش و عدم آسایش انسانی می تواند در جذب و توسعه توریسم شهری با تاکید بر شرایط اقلیمی نقش موثری ایفا نماید.
خلاصه ماشینی:
در ایـن تحقیـق آسایش و عدم آسایش ماههای مختلف سال در شهر قزوین درجهت توسعه توریسم شهری براساس شاخص هـای زیست اقلیمی؛ بیکر، ترجونگ ، فشار عصبی و اولگی، با استفاده از داده های اقلیمی ارزیابی شـد، همچنـین نیـاز سرمایشی و گرمایشی در ماههای با شرایط عدم آسایش نیز مشخص گردید.
گلیـاز (٢٠٠٩) در رسـاله دکتـری خـود بیوکلیمایی انسانی را در مقیاس های مختلف مورد ارزیابی قرار داده است ، در این تحقیق پارامترهای اقلیمـی بـه طور عمده براساس روش های PET وPMV برای طبقه بندی و تعیین ماهها و فصول مختلف سال تحـت تـاثیر شرایط اقلیمی مشخص شده است .
در این راستا اهداف فرعی نیز مد نظر است که عمده ترین آنها عبارتند از: ١- تعیین وضعیت بیوکلیمایی منطقه مورد مطالعه در ماههای مختلف سال ٢- شناسایی ماههای آسایشی در طول سال و تعیین بهینه ترین شاخص زیست اقلیمی و تعیین نیاز سرمایشـی و گرمایشی در ماههای با عدم آسایش طرح مسئله فعالیت های شهری بدون در نظر گرفتن امکانات و محدودیت های محیطی و جغرافیایی تعیین میشد، از این رو ما شاهد اجرای ساخت وسازهایی با طراحی و مصالح مشـابه در آب و هواهـای متفـاوت هسـتیم کـه بـالا بـودن هزینه ای نگهداری در مقابل سرما وگرما و نبـود شـرابط مطلـوب زیسـتی را بـرای سـاکنان آنهـا بـه دنبـال دارد (رهنمایی و شاه حسینی،١٣٨٩،٦١).
با در نظرگرفتن ویژگیهای اقلیمی مدل بیکرنتایج حاصل همساز بـا اقلـیم منطقـه بـوده و یکـی از روش های مناسب برای تعیین شاخص آسایش انسان در منطقه مورد مطالعه است .