چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر اقلام خارج ترازنامه بر ریسک، اهرم مالی، نقدینگی و سودآوری بانکها است. برای این منظور نمونهای متشکل از 10 بانک پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1388 تا 1394 موردبررسی قرار گرفت. جهت آزمون رابطهی بین اقلام خارج ترازنامه با ریسک، اهرم مالی، نقدینگی و سودآوری بانکهای تجاری از رگرسیون دادههای ترکیبی استفاده گردید. نتایج حاصله نشان میدهد که اقلام خارج ترازنامه بیش از آنکه بر ریسک و نقدینگی اثرگذار باشد بر سودآوری و اهرم مالی مؤثر است. افزایش اعتبارات اسنادی برخلاف ضمانتنامهها، بدون تأثیر بر سایر جنبههای عملکرد بانکها سودآوری بانک را کاهش میدهد. این در حالی است که وجوه اداره شده علیرغم افزایش سودآوری، با افزایش اهرم مالی میتواند ریسک اعتباری بانک را افزایش دهد و این مؤسسهها را در ایفای تعهدات خود دچار مشکل کند.
The purpose of this paper is to analyze the effect of off-balance sheet activities on banks' risk، financial leverage، liquidity and profitability. Thus، a sample of 10 listed banks on Tehran stock exchange from 1388 to 1394 is considered. A panel data regression is used to test the relationship between off-balance sheet activities and commercial banks' risk، liquidity، financial leverage and profitability. Results show that the influence of off-balance sheet activities on banks' leverage and profitability is more than the influence of off-balance sheet activities on banks' risk and liquidity. Increasing amount of letters of credit in contrast to guarantees، decrease profitability without affecting other aspects of banks' performance. However managed funds in one hand increase profitability، and in the other hand increase financial leverage and this can increase banks' credit risk and put banks thorough some troubles meeting their obligations.
خلاصه ماشینی:
همانند دوران و ويواس (٢٠١١)، حک و هيني (٢٠١٢) و زياده (٢٠١٣) جهت بررسي اثرگذاري اقلام زيرخط بر معيارهاي ريسک از رگرسيون داده هاي ترکيبي (١) استفاده ميشود: Riskit=α+β1OBSit+β2TLTAit+β3LTAit+β4EAit+β5FATAit+ β6LIQit+β7PLTAit+εit (1) که Risk سودآوري بانک ، OBS اقلام زيرخط شامل تعهد بابت ضمانت نامه ها، تعهدات مشتريان بابت اعتبارات اسنادي، تسهيلات اعطايي از محل وجوه اداره شده ميباشد، TLTA نسبت کل تسهيلات به کل داراييها، LTA لگاريتم طبيعي کل داراييها، EA نسبت کل حقوق صاحبان سهام به کل داراييها، FATA نسبت کل داراييهاي ثابت به کل داراييها، LIQ نسبت نقدينگي به کل داراييها، PLTA نسبت ذخيره مطالبات به کل داراييها و جزء خطا است .
نتايج حاصل از آزمون تأثير اقلام زيرخط بر ريسک بانک خطاي ضريب آماره t احتمال استاندارد ضمانت نامه ها 0/817 -0/23 0/0010 -0/0002 اعتبارات اسنادي 0/186 1/34 0/0009 0/0011 تسهيلات از محل وجوه اداره شده 0/153 1/45 0/0011 0/0017 تسهيلات به داراييها 0/000 -9/15 0/0018 -0/0166 کل داراييها 0/115 1/60 0/0001 0/0001 حقوق صاحبان سهام به داراييها 0/782 0/28 0/0016 0/0004 داراييهاي ثابت به داراييها 0/125 1/56 0/0074 0/0115 نقدينگي 0/510 -0/66 0/0024 -0/0016 ذخيره مطالبات به داراييها 0/000 34/16 0/0483 1/6495 منبع : يافته هاي پژوهش گران با توجه به نتايج منعکس در جدول ٤ ملاحظه ميشود بين هيچ يک از اقلام زيرخط با ريسک بانک رابطه معناداري وجود ندارد.