چکیده:
پژوهش حاضر با هدف مقایسة تطبیقی میزان نمود ویژگیهای اصلی سمبولیسم اجتماعی در سرودههای دهة سیِ دو شاعر بنام این جریان، نیما یوشیج و مهدی اخوانثالث صورتگرفتهاست. روش پژوهش، توصیفیـ تحلیلی است و دادهها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، به روش کتابخانهای و سندکاوی بررسی شدهاست. نتیجه نشان میدهد که رویکرد نیما به سمبولیسم، تحت تأثیر سمبولیسم اروپایی و با هدف تعالی کیفیت و ارتقای جنبة هنری شعر بودهاست؛ به عبارت دیگر، نیما از دو جنبة شاخص سمبولیسم اجتماعی بیشتر به جنبة نمادین و رمزگرایی آن توجّهدارد، در حالی که اخوان به هر دو جنبة تعهّد اجتماعی و نمادگرایی توجّه دارد. بخش اعظم این تفاوت، ناشی از نگرشهای اجتماعی متفاوت آنهاست.
خلاصه ماشینی:
برخی از پژوهشگران نیز اشاره وار نیما و اخوان را با هـم مقایسـه کـرده انـد؛ ازجملـه مـی تـوان بـه مقایسـۀ «آی آدم هـا»ی نیمـا بـا «زمسـتان » اخـوان اشـاره کـرد، «شـعر "آی آدم ها" همچون شعر "زمستان " سرودة مهدی اخوان ثالـث ، انتقـادی از خودمـداری و بی اعتنایی آحاد جامعه به یکدیگر است .
روی کار آمدن رضاخان با کودتـا در سـال هـای آغـازین ایـن دهه ، شکست مردم و ملی گرایان در برابر قدرت حاکم محمدرضاشاه ، با کودتای ٢٨ مرداد ١٣٣٢و سیطرة فضای اختناق و ستم بر جامعه ، بستر سمبولیسـم اجتمـاعی را فـراهم کـرد تـا جایی که وقتی پیشرو این جریان ، نیما یوشیج ، آزادی نسبی و بینیازی به زبان و بیان رمـزی را در برهۀ کوتاهی می بیند، تأسف می خورد و سیطرة مجدد استبداد را سبب رونـق زبـان و بیان نمادین و رمزی می داند و از آن استقبال می کند؛ گویی به این می اندیشید که اگر بسـتر و شرایط از بین برود، سمبولیسم اجتماعی نابود می شود.
نتیجه گیری بررسی و مقایسۀ نمادهای به کاررفته در سروده های دهۀ سی نیما یوشیج و مهدی اخوان ثالث نشان می دهد که رویکرد نیما به سمبولیسم اجتماعی، تحت تأثیر سمبولیسم اروپایی و با هدف تعالی کیفیت و ارتقای جنبۀ هنری شعر اسـت ؛ بـه عبـارت دیگـر، نیمـا از دو جنبـۀ شاخص سمبولیسم اجتماعی بیشتر به جنبۀ نمادین و رمزگرایی آن توجه دارد، در حالی کـه اخوان به هر دو جنبـۀ تعهـد اجتمـاعی و رمزگرایـی توجـه دارد.