چکیده:
این مقاله به روش کتابخانه ای و مروری به انجام رسیده است و هدف از نوشتن آن بررسی اهمیت علم و پیشرفت علمی در جامعه ی اسلامی بر اساس آموزه های قرآن و نهج البلاغه و هم چنین شیوه های رسیدن به پیشرفت علمی بر همین اساس می باشد و پژوهنده در آن به نتایج زیر دست یافته است:
قرآن به روش های مستقیم و غیرمستقیم مسلمانان را به علم اندوزی و پیشرفت علمی دعوت می نماید.
براساس آموزه های نهج البلاغه «خیر»، علم اندوزی و پیشرفت علمی می باشد.
برای رسیدن به قله های پیشرفت علمی طبق فرمایشات قرآن کریم باید با تلاش و کوشش دست به انجام عمل نیک زد و با ایمان قلبی و عزمی راسخ به سمت پیشرفت علمی حرکت کرد.
خلاصه ماشینی:
"علم ، پیشرفت علمی، مستقیم و غیرمستقیم ، خیر، عمل نیک ، ایمان قلبی مقدمه خداوند متعال در قرآن کریم بارها و بارها و به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر موضوعاتی مثل علم اندوزی و پیشرفت علمی و تعقل و تفکر تاکید کرده است و ٨٥٤ بار از واژه ی علم و مشتقات آن استفاده کرده است و اولین آیاتی هم که به پیامبر عظیم اشان اسلام حضرت محمد (ص ) فرستاده است از پیامبر می خواهدکه بخواند، (اقرأ باسم ربک الذی خلق ) معنی : (بخوان به نام پروردگاری که تو را خلق کرد.
٣. علم ، سرچشمه ایمان اعتقاد به موجودی ظاهرا نامرئی که همه چیز در مقدرات اوست : حتما با داشتن علم و مطالعه روی آثار ونشانه های او امکان پذیر خواهد بود (احتشام ، ١٣٨٨، ص ٤٨) که قرآن درباره آن می فرماید: «ویری الذین أوتوا العلم الذی أنزل إلیک من ربک هو الحق ویهدی إلی صراط العزیز الحمید» و کسانی که از دانش بهره یافته اند، میدانند که آنچه از جانب پروردگارت برتو نازل شده ، حق است وهادی راه خداوند، عزیز وحمید می باشد (الهی قمشه ای، ١٣٨٣، سبا، آیه ی ٦).
» (الهی قمشه ای، ١٣٨٣) با توجه به این آیه که خداوند متعال به روشنی عامل پیشرفت و پس رفت هر جامعه ای را بیان می دارد و این عامل را اراده ی خود مردم آن جامعه می داند و به فرموده ی خودش سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی دهد مگر آن که خودشان بخواهند و با تلاش فراوان خودشان به سمت پیشرفت خودشان قدم بردارند."