چکیده:
در این مقاله برای نخستینبار شبکهای با جستوجوی تحت وب برای تبیین «باهمایی واژگانی» بر پایة معناشناسی قالبی پیشنهاد داده و آن را «همنت» مینامیم و با قالبنت که شبکهای برای تبیین قالبی واژگان است، پیوند میدهیم. این شبکه نهتنها به درک ما از باهمایی واژگانی یاری میرساند، بلکه میتواند مقدمهای برای پژوهشهای رایانشی در مورد ماهیت ترکیبات واژگانی باشد. برای توصیف چگونگی کارکرد این شبکه، بهعنوان نمونه باهمایی با واژة «دست» در نظر گرفته شد و دادهها از منابع مختلف از جمله دو پیکرة بیجنخان و پایگاه دادگان زبان فارسی استخراج شد. روشی که برای بررسی باهمایی در این پژوهش به کار رفته، عبارت است از مقایسة قالبهای اجزای ترکیب واژگانی با قالبی که کل ترکیب در آن تعریف میشود. نتیجه اینکه از طریق مقایسة این قالبها و شیوة ارتباط آنها با یکدیگر، نهتنها نوع ترکیب (از جمله ساده، استعاری و مجازی) دستیافتنی است، بلکه میتوان به اطلاعاتی در مورد انگیزههای فرهنگی و تاریخی که در پس ترکیبهای همآیند قرار گرفتهاند، دست یافت.
خلاصه ماشینی:
راهاندازی شبکة هم نت : شبکه ای برای تبیین باهمایی واژگانی * سیدحمزه موسوی استادیار زبانشناسی ، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران دریافت ٩٤/١٢/٣ پذیرش: ٩٥/٣/١٩ چکیده در این مقاله برای نخستین بار شبکه ای با جست وجوی تحت وب برای تبیین «باهمایی واژگانی » بر پایة معناشناسی قالبی پیشنهاد داده و آن را «هم نت » می نامیم و با قالب نت که شبکه ای برای تبیین قالبی واژگان است ، پیوند می دهیم .
روشی که برای بررسی باهمایی در این پژوهش به کار رفته ، عبارت است از مقایسة قالب های اجزای ترکیب واژگانی با قالبی که کل ترکیب در آن تعریف می شود.
نتیجه این که از طریق مقایسة این قالب ها و شیوة ارتباط آنها با یکدیگر، نه تنها نوع ترکیب (از جمله ساده، استعاری و مجازی) دست یافتنی است ، بلکه می توان به اطلاعاتی در مورد انگیزههای فرهنگی و تاریخی که در پس ترکیب های هم آیند قرار گرفته اند، دست یافت .
این شبکه قادر است نشان دهد که از باهمایی ، برای مثال، «دست » با واژههایی از قالب جهت چه ترکیب هایی به دست می آیند.
A View of the ColloNet Table for Explaining the Collocation of the Word ‘dast’ with Words from the Direction Frame همانطور که در شکل ١ مشاهده می شود، جدولی برای واژة «دست » در قالب عضو- بدن- پیدا آمده است ٢١.
An Investigation of Lexical Collocations in Persian Based on Frame Semantics Theory (Ph. D.